1,23 mld zł w dystrybucję energii
(Enea)
W latach 2022-23 na inwestycje w dystrybucję energii Enea planuje wydać 1,23 mld zł, z czego wkład własny to 900 mln zł, a wartość dotacji 331 mln zł. Najwięcej, bo 394 mln zł, spółka chce przeznaczyć na stacje wysokiego i średniego napięcia. Następne w kolejności – z planowaną kwotą 286 mln zł – są liczniki zdalnego odczytu. Na przyłączenia do sieci postanowiono wyasygnować 283 mln zł, na sieci średniego napięcia 201 mln zł, a na linie wysokiego napięcia – 67 mln zł.
Inwestycje w majątek sieciowy pozwolą na wzrost wartości regulacyjnej aktywów oraz ograniczenie strat sieciowych. Do tego dojdzie także zwiększenie niezawodności sieci i poprawa jej wskaźników SAIDI i SAIFI. Te inwestycje zwiększą również bezpieczeństwo energetyczne regionu oraz przygotują strukturę sieci do dwukierunkowego przepływu energii w związku z dynamicznym rozwojem generacji rozproszonej i prosumentów.
Cyfrowe rozwiązania dla brygad terenowych
(Stoen Operator)
Stoen Operator we współpracy ze specjalistami pionu usług sieciowych w spółce opracował autorski system mTask. Służy on do zarządzania zadaniami skierowanymi do brygad terenowych oraz do zbierania danych o stanie technicznym sieci. Poprawia obieg dokumentów oraz umożliwia sprawniejszą komunikację pomiędzy brygadami obsługującymi prawie dwa miliony mieszkańców. Zespoły terenowe wyposażone w tablety z odpowiednim oprogramowaniem mogą sprawniej odbierać i rejestrować zadania. Technologia usprawnia również kontakt ze zleceniodawcami. Korzysta ona m.in. z podglądu danych w systemie GIS (Geographic Information System) i nawigacji samochodowej. Na bieżący rok przewidziano również wdrożenie systemu mTask w zespołach odpowiedzialnych za eksploatację układów pomiarowych.
Na Kongresie POWERPOL
(PGE Dystrybucja)
Tegoroczna edycja Kongresu POWERPOL odbywała się pod hasłem „Rok 2022: Przełom w polskiej energetyce”. Jego tematyka dotyczyła m.in. kondycji i perspektyw sektora elektroenergetycznego i gazowego oraz szans na rozwój elektromobilności, offshore i kogeneracji, budowania potencjału OZE, a także coraz silniejszego wpływu legislacji i sytuacji międzynarodowej na bezpieczeństwo energetyczne. Wśród poruszanych tematów niezmiennie przewijały się te dotyczące dystrybucji energii oraz OSD. W panelu „Polski rynek paliw, gazu i energii” bieżące kwestie prosumentów oraz przyłączanych OZE przybliżył Jan Frania, wiceprezes spółki PGE Dystrybucja ds. infrastruktury sieciowej. Analizując dotychczasowe i obecne trendy rozwoju mikroinstalacji, Jan Frania zwrócił uwagę na zauważalną zmianę podejścia do idei wytwarzania energii na własne potrzeby. Kongres POWERPOL jest wydarzeniem, w którym uczestniczą spółki sektora energetycznego, organizacje branżowe oraz agendy rządowe, działające i mające wpływ na szeroko pojęte rynki energetyki i ciepłownictwa. Zebranie w jednym czasie wielu różnych interesariuszy działających na tym samym polu oferuje unikatową możliwość wymiany opinii, przedyskutowania problemów oraz nakreślenia perspektyw i oczekiwań.
Certyfikat ISO 50001:2018
(Energa-Operator)
Energa-Operator jest pierwszym w Polsce operatorem systemu dystrybucyjnego, który ma certyfikat ISO 50001:2018. System Zarządzania Energią (SZE) to międzynarodowy standard wyznaczający najlepsze praktyki w zarządzaniu energią. Działania podejmowane w jego ramach w dłuższym czasie mogą wpłynąć na codzienną oszczędność energii oraz ochronę środowiska. Norma ISO 50001 zwraca uwagę przede wszystkim na użycie i zużycie energii. Określa „bazowy poziom wykorzystania energii”, który ma na celu zapewnienie prawidłowego wyniku energetycznego oraz osiągnięcie efektywności energetycznej poprzez sformułowanie wskaźników zużycia energii. Norma ISO 50001 dotyczy nie tylko efektywnego zarządzania energią, ale odnosi się również do ochrony środowiska naturalnego. Istnieje wiele korzyści wynikających z wdrożenia i certyfikacji SZE. To m.in. zmniejszenie wydatków związanych z wykorzystaniem energii, ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, potwierdzenie działań prośrodowiskowych np. w celu spełnienia wymagań przetargowych. SZE w spółce jest systemem młodym, skupiającym się głównie na rzetelnym przeprowadzaniu przeglądów energetycznych, czyli zidentyfikowaniu obszarów znaczącego zużycia energii oraz tych, które wykazują duży potencjał poprawy efektywności energetycznej. W 2022 roku planuje się przeprowadzenie cyklu spotkań z pracownikami EOP, których celem będzie wzrost świadomości ekologicznej zatrudnionych oraz dyskusja na temat tego, w jaki sposób będą mogli wpływać na zaangażowaniew SZE dostawców i wykonawców, z którymi współpracują.
Inwestycje w niezawodność sieci
(Stoen Operator)
W 2021 roku Stoen Operator zrealizował trzy ważne, wymagające dużych nakładów inwestycje, które znacząco zwiększają potencjał infrastruktury sieci elektroenergetycznej w Warszawie. Pierwszą z nich była budowa stacji elektroenergetycznej Towarowa na Woli. W ramach dwóch kolejnych zakończono prace w Rozdzielczych Punktach Zasilania (RPZ) Wschodnia i Szamoty.
Stacja elektroenergetyczna Towarowa to jeden z największych i najbardziej nowoczesnych obiektów tego typu w Polsce, kluczowy dla stabilności warszawskiego systemu elektroenergetycznego. Składa się z dwóch transformatorów 220/110 kV, trzech transformatorów 110/15 kV oraz 88 pól średniego napięcia. Stacja wyróżnia się innowacyjnym wyposażeniem, na które składa się m.in. inteligentna automatyka sterująca. Zapewnia ona całkowicie bezobsługowe działanie. Jest to jednocześnie największa obecnie inwestycja spółki Stoen Operator – jej całkowity koszt wyniósł 75 mln zł.
RPZ Wschodnia i RPZ Szamoty powstały po obu stronach Wisły, dzięki czemu obsługują znaczny obszar prawobrzeżnej części stolicy oraz dzielnicy Ursus. Obie stacje są sterowane zdalnie i wyposażone w zaawansowane rozwiązania technologiczne. Zgodnie z przyjętymi w stołecznej firmie wysokimi standardami projektowania RPZ-y są całkowicie wnętrzowe. Zastosowane efektywne rozwiązania optymalizacji powierzchni ułatwiają prowadzenie przeglądów i konserwacji. Nowe inwestycje są częścią planu modernizacji warszawskiej sieci elektroenergetycznej. Stacja RPZ Szamoty przyczyni się do zwiększenia potencjału sieci i zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa energetycznego. Jest to szczególnie ważny aspekt związany z dynamicznym rozwojem nowych inwestycji mieszkaniowych na Ursusie. Również w 2021 roku Stoen Operator rozpoczął budowę RPZ Falenica na pozyskanym na ten cel terenie byłego posterunku policji w dzielnicy Wawer. Nowa stacja wzmocni zasilanie głównie południowej części dzielnicy. Zakończenie inwestycji zaplanowano na 2023 rok.
Poprawa bezpieczeństwa energetycznego Zielonej Góry
(Enea Operator)
Enea Operator ukończyła kolejną inwestycję ważną dla bezpieczeństwa i rozwoju Zielonej Góry oraz jej okolic. Spółka oddała do użytku nową stację elektroenergetyczną GPZ Kisielin. Obiekt dopełnia szereg ważnych dla miasta inwestycji sieciowych.
Powstanie Głównego Punktu Zasilającego Kisielin to kolejna w ostatnich latach bardzo ważna dla stolicy województwa lubuskiego inwestycja. Po przebudowie i modernizacji kluczowych linii wysokich napięć 110 kV oraz pracach związanych ze zmianą konfiguracji sieci elektroenergetycznej we wschodniej części miasta Enea Operator uruchomiła wybudowaną od podstaw stację transformującą wysokie napięcie na średnie (110/15 kV). Powstanie nowych GPZ-ów jest skomplikowanym i bardzo ważnym dla rozwoju sieci procesem. Stacje tego typu są strategicznymi obiektami elektroenergetycznymi, których funkcjonowanie obliczone jest na dziesięciolecia. Rozbudowa sieci energetycznej daje nowe możliwości rozwoju gospodarczego regionu. To także wzrost jakości usług dystrybucji energii elektrycznej. Dzięki tej inwestycji będzie możliwe przyłączanie nowych klientów oraz zmniejszenie strat energii w sieci elektroenergetycznej. Budowa nowej stacji i przebudowa sieci kosztowała łącznie około 26 mln zł. Enea Operator w południowej części Lubuskiego corocznie na inwestycje przeznacza blisko 120 mln zł.
Inwestycje w Małopolsce
(Tauron Dystrybucja)
Około 600 mln zł na inwestycje w sieci dystrybucyjne województwa małopolskiego wydał Tauron Dystrybucja w 2021 roku. Inwestycje w spółce prowadzono na wszystkich poziomach napięć. Do ważniejszych należały prace związane z przyłączeniem odbiorców w Nowym Targu, które wymagały rozbudowy stacji 110/15 kV Szaflary, oraz poprawą pewności zasilania dla Krynicy i okolicznych miejscowości. Bardzo istotna dla spółki była przebudowa jednej z najstarszych w Beskidzie Sądeckim linii 30 kV RożnówŁososina. Przebudowa umożliwiła podzielenie linii na dwie i zasilanie odbiorców z tego obszaru z różnych źródeł. Przebudowa linii była możliwa dzięki powstaniu stacji energetycznej 110/15 kV Chomranice. Jej budowa pozwoliła na likwidację napięcia 30 kV i jego zmianę na 15 kV oraz rekonfigurację układu pracy sieci średniego napięcia. W rezultacie wymieniono m.in. 122 transformatory SN/nn 30/0,4 kV na jednostki 15/0,4 kV. Całkowita wartość zadania wyniosła około 13 mln zł.
Gmina otwarta na nowych inwestorów
(PGE Dystrybucja)
PGE Dystrybucja zakończyła modernizację stacji transformatorowej w Radzicach w gminie Drzewica. Przyczyni się ona do zwiększenia potencjału przyłączeniowego odnawialnych źródeł energii oraz otworzy okolicę na nowych inwestorów. Skróci się czas reakcji energetyków w przypadku awarii oraz poprawi bezpieczeństwo obsługi stacji. Inwestycja warta blisko 10 mln zł wpłynie również na poprawę parametrów funkcjonowania podstacji trakcyjnych PKP Radzice i Idzikowice, z których zasilana jest Centralna Magistrala Kolejowa łącząca Warszawę z Krakowem oraz Katowicami. Prace polegały na wymianie wyeksploatowanej infrastruktury na nowoczesne urządzenia energetyczne usprawniające funkcjonowanie stacji. Inwestycja obejmowała również remont budynku nastawni, dróg dojazdowych i kanalizacji oraz przebudowę rozdzielni średniego napięcia.
Inwestycje na Śląsku w 2021 roku
(Tauron Dystrybucja)
W ubiegłym roku 700 mln zł zainwestował Tauron Dystrybucja na Śląsku, który jest bardzo ważnym obszarem inwestycyjnym dla obszaru dystrybucji. Jedną z zaplanowanych inwestycji jest modernizacja stacji 400/110 kV Tucznawa na potrzeby rozwijającej się firmy Sk Hi Tech Materials Poland produkującej baterie do samochodów elektrycznych. Jej wartość po stronie operatora to około 85 mln zł. Kolejne zadanie, przebudowa linii 110 kV Studzienna – Polska Cerekiew, wiąże się ze zwiększeniem stabilności zasilania dla Raciborza. Zakres prac obejmuje przebudowę wyeksploatowanej linii WN i wymianę lub przebudowę 79 stanowisk słupowych 110 kV. Kolejną ważną inwestycją dla regionu jest budowa nowego GPZ-u 110/20 kV Bojszowy. Jest ona konieczna dla przyłączania nowych klientów biznesowych oraz wzmocnienia zasilania sieci i skrócenia ciągów liniowych średniego napięcia. Budżet inwestycji, zrealizowanej już w ponad 60 proc. to około 20 mln zł. Niezwykle istotnym zadaniem jest również modernizacja sieci w chorzowskim Parku Śląskim. Zakres robót obejmuje budowę 10 stacji transformatorowych SN/nn, około 10 km linii kablowych SN i blisko 9 km linii kablowych niskiego napięcia.
W oddziale spółki w Częstochowie trwają ostatnie prace pozwalające na przyłączenia do sieci dystrybucyjnej i zasilenie podmiotów gospodarczych w Częstochowskiej Strefie Ekonomicznej. Będzie to możliwe dzięki zakończeniu budowy stacji 110/15 kV Sabinów w wersji napowietrznej z rozdzielnią 15 kV w budynku stacji. Inna zrealizowana inwestycja to wymiana rozdzielni 15 kV Kiedrzyn, która będzie zasilała zmodernizowaną linię tramwajową. Częstochowski oddział planuje też kompleksową modernizację stacji elektroenergetycznej 110/15 kV w Szczekocinach.
Z kolei oddział w Bielsku-Białej zmodernizował linię 110 kV Magurka-Szczyrk i Szczyrk-Żywiec oraz przyłączył salę koncertową ,,Cavatina’’ w Bielsku-Białej.
Nowatorski projekt badawczy w Mławie
(Energa-Operator)
Mława to miasto, w którym realizowane będą dwa duże międzynarodowe projekty: EUniversal i Onenet. Energa-Operator jest liderem konsorcjum, w skład którego wchodzą firmy i instytuty naukowe, które będą tu prowadzić badania. Ich celem ma być ograniczenie problemów związanych z jakością dostaw i produkcji energii oraz sprawdzenie
możliwości kupowania usług od prosumentów (chodzi o czasowe ograniczanie bądź zwiększanie produkcji energii przez OZE, których są właścicielami). Projekt zakłada wypracowanie rozwiązań, które pozwolą dodatkowo zarabiać odbiorcom, a jednocześnie wspierać prawidłową pracę sieci energetycznej. Przetestowana zostanie internetowa platforma zakupowa, za pomocą której przedsiębiorstwa zajmujące się dystrybucją energii elektrycznej będą miały możliwość np. wykupienia redukcji zużycia energii u danego odbiorcy celem utrzymania parametrów pracy sieci. Ten sam mechanizm dotyczyć ma wytwórców, u których operator będzie mógł np. wykupić zmniejszenie lub zwiększenie poziomu dostarczanej energii. Konsorcja realizujące te dwa projekty podejmują współpracę z lokalnymi władzami, aby móc testować najnowsze rozwiązania budowane wspólnie z wieloma krajami europejskimi.
Test zabezpieczenia linii kablowych
(Enea Operator)
Pracownicy bydgoskiego oddziału spółki Enea Operator przetestowali taśmę ostrzegawczą z markerami elektromagnetycznymi, która może skutecznie zabezpieczać kable przed uszkodzeniami mechanicznymi, np. podczas prac ziemnych.
Taśmę umieszczono nad kablem 110 kV przy GPZ Północ w odległości około 65 cm od poziomu gruntu. Badania przeprowadzono na kablu wyłączonym spod napięcia. Celem pomiarów było wytrasowanie przebiegu linii kablowej na odcinku pilotażowym oraz określenie zasięgu działania znacznika elektromagnetycznego. Porównawczych pomiarów dokonano już na kablu pod napięciem. Wynika z nich, że pole elektromagnetyczne generowane przez linię kablową nie wpływało na promień wykrywania przez urządzenie nadawczo-odbiorcze znacznika elektromagnetycznego. Taśma stosowana jako oznakowanie infrastruktury podziemnej znacznie ułatwia lokalizację linii kablowych i identyfikację ich przebiegu z poziomu gruntu. Identyfikacja infrastruktury z poziomu gruntu w sposób łatwy, szybki i bezpieczny daje informację wykonawcy prac ziemnych o istnieniu i przebiegu np. linii kablowej. Zastosowanie taśm ostrzegawczych z markerami elektromagnetycznymi wydaje się więc najskuteczniejszym obecnie sposobem zabezpieczającym przed uszkodzeniami infrastruktury elektroenergetycznej w gruncie.
Zgodnie z Normą Stowarzyszenia Elektryków Polskich (N-SEP-004) taśma ostrzegawcza powinna być ułożona nad kablem w odległości od 25 cm do 35 cm. Zastosowanie tej normy ma zabezpieczać kable przed uszkodzeniem np. podczas prac ziemnych. Jednak ze względu na coraz szersze zastosowanie podczas tych robót różnego typu sprzętu, w tym minikoparek i koparko-ładowarek o zróżnicowanych pojemnościach, często dochodzi do bezpośredniego kontaktu z liniami kablowymi. Niejednokrotnie powoduje to uszkodzenia linii i przerwy w dostawach energii elektrycznej.
Z Kartą Różnorodności
(PKP Energetyka)
PKP Energetyka dołączyła do grona sygnatariuszy Karty Różnorodności, międzynarodowej inicjatywy pod egidą Komisji Europejskiej, koordynowanej w Polsce przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu.
PKP Energetyka regularnie rozwija działania na rzecz tworzenia przyjaznego środowiska pracy, m.in. w ramach programu Target Gender Equality – Równe Szanse w Biznesie. Potwierdzeniem skuteczności działań prowadzonych w tym zakresie są m.in. cztery wyróżnienia tytułem Top Employer czy nagroda w konkursie Liderzy ESG za wypracowaną w firmie Strategię ESG. Jednym z działań na rzecz promowania równości i różnorodności w codziennej pracy jest zespół Kobieca MOC, którego celem jest wypracowywanie rozwiązań i inicjatyw wzmacniających panie na wszystkich poziomach organizacji oraz dostosowujących środowisko pracy tak, aby PKP Energetyka była firmą przyjazną dla kobiet. Ponadto w tym roku dla wszystkich swoich menedżerów zorganizuje szkolenia z różnorodności, ze szczególnym uwzględnieniem różnorodności pokoleniowej oraz płciowej. Celem tych inicjatyw ma być zwiększenie atrakcyjności spółki jako pracodawcy dla osób młodych oraz kobiet.
W tym roku spółkę po raz czwarty z rzędu uhonorowano prestiżowym tytułem Top Employer. Tym samym PKP Energetyka znalazła się w gronie 73 laureatów i jednocześnie najlepszych pracodawców w Polsce, którzy spełniają wysokie, międzynarodowe standardy m.in. rekrutacji i polityki personalnej. Karta Różnorodności to międzynarodowa inicjatywa na rzecz promocji i rozpowszechniania polityki równego traktowania i zarządzania różnorodnością w miejscu pracy, objęta patronatem przez Komisję Europejską. W gronie sygnatariuszy karty jest ponad 20 tysiecy organizacji z 26 krajów Europy, w tym ponad 240 polskich pracodawców.
Polska Karta Różnorodności należy do Europejskiej Platformy Kart Różnorodności przy Dyrekcji Generalnej ds. Sprawiedliwości Komisji Europejskiej. Dzięki temu sygnatariusze mają możliwość regularnych spotkań, czerpania z wiedzy i doświadczeń oraz poznawania dobrych praktyk firm ze wszystkich krajów, w których działają Karty Różnorodności.
Olsztyn gotowy na nowe przyłączenia OZE
(Energa-Operator)
Łącznie 2,7 mln dofinansowania wpłynie do spółki Energa-Operator w związku z realizacją czwartego projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020 realizowanego w olsztyńskim oddziale EOP.
W grudniu 2021 roku zakończono realizację projektu „Budowa oraz przebudowa infrastruktury elektroenergetycznej SN tworzącej potencjał dla przyłączenia nowych jednostek wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych na terenie Oddziału w Olsztynie Energa-Operator SA”. Inwestycja miała na celu zwiększenie zdolności do przyłączenia nowych OZE, w tym mikroinstalacji, do sieci dystrybucyjnej. Wskaźnik zrealizowano na poziomie 24 MW.
Łącznie projekt obejmował przebudowę i modernizację blisko 20 km linii elektroenergetycznych. Zmodernizowano 5,5 km i wybudowano 14 km nowych sieci SN. Zrealizowany projekt wpływa korzystnie nie tylko na możliwość przyłączenia nowych źródeł energii elektrycznej do sieci dystrybucyjnej. Dzięki jego realizacji wzrośnie niezawodność zasilania (obniżenie liczby i czasu trwania awaryjnych przerw w dostawach) poprzez zastosowanie linii kablowych lub napowietrznych linii izolowanych w Olsztynie, Elblągu, Ostródzie, Dźwierzutach i Zalewie. Co również przyczyni się do redukcji strat energii elektrycznej w sieci EOP. Inwestycję dofinansowano w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Działanie 4.1 Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych.
Kilkadziesiąt milionów zł dotacji
(PGE Dystrybucja)
Ponad 71 mln zł dotacji z Ministerstwa Klimatu i Środowiska otrzymała PGE Dystrybucja pod koniec 2021 roku na rozbudowę infrastruktury Głównych Punktów Zasilania. Realizacja inwestycji zwiększy możliwość przyłączania nowych mocy wytwórczych z odnawialnych źródeł energii do sieci elektroenergetycznej.
Środki finansowe otrzymane z Programu Infrastruktura i Środowisko znacząco wpłyną na budowę i modernizację stacji elektroenergetycznych, poprawiając zdolności przesyłowe i zmniejszając straty energetyczne. Dofinansowanie jest również szansą na zwiększenie liczby instalacji OZE, a dzięki nim na poprawę jakości środowiska. Całkowity, przewidywany koszt realizacji przedsięwzięć w Wilkołazie, Abramowicach, Huszlewie i Lublinie wyniesie ponad 126 mln zł.
Dofinansowanie pozyskano w ramach działania „Wspieranie projektów dotyczących budowy oraz przebudowy sieci umożliwiających przyłączanie jednostek wytwarzania energii z OZE” Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. Jego zakres obejmuje rozbudowę GPZ-ów w Wilkołazie (dotacja około 9,1 mln zł) i Abramowicach (35 mln zł), budowę GPZ w Lublinie na osiedlu Felin (17 mln zł) oraz w miejscowości Huszlew (dotacja ponad 10,5 mln zł).
W minionym roku PGE Dystrybucja podpisała w sumie pięć umów o dofinansowanie planowanych inwestycji na łączną kwotę dotacji ponad 79 mln zł. Poza wymienionymi, w lipcu podpisano umowę na modernizację linii średniego napięcia w gminach Olecko i Świętajno w celu stworzenia warunków do przyłączenia jednostek wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020.
Opracowała: Marzanna Kierzkowska
