Nowy magazyn energii
(Tauron Dystrybucja)
Tauron Dystrybucja przyłączył do swojej sieci elektroenergetycznej przemysłowy magazyn energii w Ochotnicy Dolnej w województwie małopolskim. Na lokalizację magazynu wybrano gminę z największym w Polsce zagęszczeniem mikroinstalacji jednofazowych.
Innowacyjny przemysłowy magazyn energii ma moc 100 kW i pojemność 180 kWh. Powstał w wyniku współpracy spółki Tauron Dystrybucja, firmy ZPUE SA z Włoszczowy, gminy Ochotnica Dolna oraz Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Magazyn ma przede wszystkim za zadanie stabilizację napięcia w sieci dystrybucyjnej i dzięki temu umożliwienie niezawodnego funkcjonowania podłączonych do niej prosumenckich instalacji fotowoltaicznych. Na lokalizację magazynu wybrano sieć niskiego napięcia z dużą koncentracją mikroinstalacji fotowoltaicznych o mocy 2 kW. Ochotnica Dolna już od kilku lat sukcesywnie zwiększa udział instalacji fotowoltaicznych w gminie. Obecnie występuje tu jeden z największych w naszym kraju współczynników zagęszczenia jednofazowych mikroinstalacji, co okresowo ogranicza możliwość oddawania przez prosumentów energii do sieci. Przekroczone poziomy oraz asymetria napięć powodują czasowe wyłączenia instalacji prosumenckich. Są to czynniki, które zmniejszają opłacalność poniesionych przez prosumentów inwestycji.
Magazyn energii w Ochotnicy Dolnej o mocy 100 kW oraz pojemności 180 kWh został równolegle przyłączony do końcówki wyselekcjonowanego obwodu niskiego napięcia. Wybrany obwód charakteryzuje się dużym udziałem mikroinstalacji fotowoltaicznych oraz przyłączonymi odbiorcami energii o dużym zapotrzebowaniem na moc. Kombinacja tych dwóch różnych typów klientów powoduje, że w obwodzie w słoneczne dni są obserwowane wzrosty napięcia powodowane pracą mikroinstalacji fotowoltaicznych, a w pochmurne oraz w godzinach szczytu wieczornego obserwowane są spadki napięcia zasilającego powodowane dużym poborem energii. Dlatego zadaniem magazynu.
Bezpieczeństwo energetyczne w Lubuskiem
(Enea Operator)
Elektrociepłownia „Zielona Góra”, miasto Zielona Góra oraz spółka Enea Operator podpisały list intencyjny dotyczący trójstronnej współpracy mającej na celu zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego regionu. Porozumienie ma pomóc uniknąć w przyszłości całkowitych przerw w dostawie energii elektrycznej zarówno tych planowanych, jak i spowodowanych rożnego rodzaju awariami. Dokument podpisano podczas konferencji „Energetyka przygraniczna – świat energii jutra” w Sulechowie. Intencją porozumienia jest wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego Zielonej Góry oraz okolicznych miejscowości. Wybudowanie nowych wyprowadzeń energii elektrycznej i mocy z elektrociepłowni w przypadkach kryzysowych, takich jak anomalie pogodowe, w tym orkany, sprawi, że powstaną dodatkowe możliwości zarządzania siecią. Prace przyłączeniowe mogą potrwać około dwóch lat. Będą one polegały na podłączeniu elektrociepłowni „Zielona Góra”, bezpośrednio do sieci dystrybucyjnej spółki Enea Operator. Elektrociepłownia do tej pory powiązana była z siecią przesyłową w Leśniowie ze względu na brak możliwości pracy na niedużych mocach, takich jak 110 kV. Po zakończeniu inwestycji będzie ona w stanie pracować na potrzeby tzw. układu zamkniętego. Oznacza to, że w przypadku różnego rodzaju awarii lub przy zerwanych liniach Krajowego Systemu Elektroenergetycznego będzie mogła wytwarzać energię na potrzeby Zielonej Góry oraz sąsiednich miejscowości.
Testy nowatorskiego układu pomiarowego
(Energa-Operator)
Energa-Operator w ramach pilotażu zamontowała nowatorski układ pomiarowy w jednym ze złącz kablowych SN w Gdyni. Zastosowane rozwiązanie pozwala na pomiar energii w miejscu jej dostarczania bez konieczności rozbudowy rozdzielnicy SN w stacji abonenckiej o dodatkowe pole pomiarowe.
Nowatorski pośredni układ pomiarowy działa z wykorzystaniem sensorów, dzielników napięciowych średniego napięcia, co umożliwia rezygnację z klasycznych przekładników napięciowych stosowanych przy pomiarze pośrednim na rzecz przekładników małej mocy (sensorów) montowanych bezpośrednio w konektorowej głowicy kablowej (rozwiązanie możliwe jest do zastosowania w większości dostępnego obecnie osprzętu SN). W celu dostosowania napięcia dostarczanego przez sensor do znormalizowanych (metrologicznych) napięć pomiarowych, takich, jakie otrzymuje się z układów wyposażonych w przekładniki napięciowe, wykorzystano opracowany przez austriacką firmę Zelisko wzmacniacz VMA. Wzmacniacz wraz z zestawem sensorów pozwala uzyskać klasę pomiarową 0,2 s, a weryfikacja parametrów całego układu potwierdzana jest wzorcowaniem Głównego Urzędu Miar i ma Świadectwo Wzorcowania zgodne z PN-EN ISO/IEC 17025.
Testowy montaż prototypowego układu pomiarowego ma na celu sprawdzenie poprawności pomiaru energii elektrycznej w porównaniu z obecnie stosowanymi rozwiązaniami. Etap testów potrwa przynajmniej kilka miesięcy. Jeżeli przebiegną one pomyślnie, nowy układ będzie mógł być z powodzeniem stosowany w innych złączach SN i abonenckich stacjach transformatorowych SN/nn znajdujących się na obszarze działania spółki Energa-Operator. Tego typu rozwiązanie zastosowano w Polsce po raz pierwszy.
Szkolenia terytorialsów
(Enea Operator)
Zachodniopomorscy terytorialsi w ramach operacji ,,Przyjazna energia ‘22” ćwiczą zasilanie miejscowości w energię elektryczną na wypadek wystąpienia przerwy w dostawie prądu. Pierwsze szkolenie przeprowadziła dla nich spółka Enea Operator na swoim poligonie w Szczecinie. Wychodzi ono naprzeciw nowym zadaniom, jakie nałożyła na Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej ustawa o obronie ojczyzny. Wojskom Obrony Terytorialnej powierzyła ona niemilitarną część zadań zarządzania kryzysowego w Ministerstwie Obrony Narodowej. Ćwiczący żołnierze ukończyli już wcześniej specjalistyczne kursy Stowarzyszenia Energetyków Polskich, które dały im państwowe uprawnienia do obsługi urządzeń elektrycznych. Na poligonie szkoleniowym w Szczecinie znajdują się elementy całej infrastruktury sieci energetycznych, jakie występują w Polsce. Terytorialsi wpięli się do sieci niskiego napięcia, czyli takiej, jaka zasila budynki mieszkalne czy administracyjne, uruchomili agregat i z pomocą energetyków zasilili sieć energią elektryczną. Cała procedura – od postawienia kontenera do włączenia zasilania – trwała zaledwie kilkadziesiąt minut.
energetycznych odbywają się w całym kraju
Wspólne ćwiczenia terytorialsów z pracownikami spółek energetycznych odbywają się we wszystkich brygadach WOT w całym kraju. Nie mają one na celu zastępowania firm w ich zasadniczych zadaniach statutowych. Żołnierze WOT szkolą się i nabierają doświadczenia od specjalistów, którzy mają ogromną wiedzę w zakresie energetyki i działań na wypadek sytuacji kryzysowych. Ćwiczenia sprawdzają umiejętności żołnierzy do niesienia wsparcia społecznościom lokalnym na wypadek przerwy w dostawie energii.
,,Przyjazna energia ‘22” to kolejne szkolenie antykryzysowe, w którym biorą udział żołnierze 14 Zachodniopomorskiej Brygady Obrony Terytorialnej. Od początku istnienia brygady już kilkakrotnie ćwiczyli wraz ze służbami odpowiedzialnymi za reagowanie w kryzysie, m.in. procedury poszukiwania zaginionych, przeciwdziałania zagrożeniom chemicznym, ewakuacji poszkodowanych, działań na wodzie i lądzie.
EBI pomoże sfinansować inwestycje
(PGE Dystrybucja)
Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) i PGE Polska Grupa Energetyczna podpisali umowę na finansowanie w kwocie 2 mld zł, które zostanie przeznaczone na modernizację infrastruktury sieci do dystrybucji energii elektrycznej. Inwestycje umożliwią rozwój sieci dystrybucyjnej oraz jej integrację z odnawialnymi źródłami energii. Bezpośrednim beneficjentem finansowania będzie PGE Dystrybucja. Pozyskane środki zostaną przeznaczone na inwestycje w linie, transformatory, łączność cyfrową, magazyny energii oraz nowoczesne opomiarowanie, co pozwoli przystosować sieć dystrybucyjną PGE do podłączania nowo powstających OZE. Inwestycje zaplanowano na lata 2022-2025. Będą one realizowane w województwach małopolskim, warmińsko-mazurskim, łódzkim, świętokrzyskim, lubelskim, podkarpackim, podlaskim i mazowieckim.
Ocena stanu kabli pod ziemią
(Energa-Operator)
Energa-Operator wraz z firmą Globema przy wsparciu naukowców z Politechniki Poznańskiej w ramach badawczo-rozwojowego projektu SORAL opracowała nowatorską metodę oceny stanu technicznego i oszacowywania ryzyka awarii podziemnych linii kablowych średniego napięcia. Dotychczas żadna spółka na świecie nie stosowała takiego rozwiązania na szeroką skalę. Może ono zmienić dotychczasowe podejście branży do zarządzania siecią kablową SN.
Do tej pory było to tzw. corrective maintenance, czyli reagowanie w przypadku pojawiania się awarii. Obecnie, m.in. dzięki realizacji projektu SORAL, wspierając się badaniami diagnostycznymi, można określić stopień degradacji izolacji, a tym samym ryzyko awarii w sieci kablowej SN bez konieczności odkrywania zakopanych w ziemi przewodów. Jest to innowacyjne rozwiązanie na poziomie światowym. Dzięki wdrożeniu do systemu informatycznego wyników prac badawczo-rozwojowych można zacząć budować nową strategię condition based maitenance, czyli dokonywać niezbędnych napraw jeszcze przed pojawieniem się ewentualnych problemów. Pozwoli to nie tylko na zwiększanie niezawodności dostaw energii elektrycznej, ale też na znaczne oszczędności.
Obszar olsztyńskiego oddziału spółki Energa-Operator, na którym znajduje się ponad 2,5 tys. km linii SN, jest jednym z pierwszych rejonów na świecie, gdzie strategia condition based maitenance zaczyna być powszechnie stosowana. (Podobne rozwiązania wykorzystywane są już m.in. w Hongkongu i w niektórych miejscach we Francji). Realizacja pilotażu planowana jest do końca 2023 roku. Dalej wdrożenie etapami obejmie kolejne oddziały spółki.
Nowe patenty
(PGE Dystrybucja)
PGE Dystrybucja otrzymała ochronę patentową dwóch wynalazków. Jednym z nich jest mobilny system do bezprzerwowego zasilania sieci dystrybucyjnej średniego napięcia, drugim natomiast Systemu Autonomicznej Redukcji Skutków Awarii (SARSA). Tym samym spółka stała się uprawniona do dysponowania nowymi rozwiązaniami technologicznymi i uzyskała monopol na ich komercyjne wykorzystanie.
Mobilny system do bezprzerwowego zasilania sieci dystrybucyjnej średniego napięcia to innowacyjna technologia stworzona przez pracowników spółki PGE Dystrybucja, która w czasie prowadzenia prac eksploatacyjnych, inwestycyjnych lub naprawczych w sieci SN pozwala na jej zasilanie. Innowacja polega na tym, że podłączenie mobilnej stacji na czas wykonywania prac oraz odłączenie po ich zakończeniu odbywa się bez przerw w dostawie energii elektrycznej dla odbiorców. Powrót do zasilania sieci dystrybucyjnej jest praktycznie niezauważalny. Ponadto system ma dodatkowe zabezpieczenie bezprzerwowej dostawy energii. Na uwagę zasługuje również fakt, że może być wykorzystywany w każdych warunkach terenowych i pogodowych. Technologia ta była testowana w województwie lubelskim zarówno podczas awarii, jak również podczas wymiany słupów energetycznych.
System Autonomicznej Redukcji Skutków Awarii (SARSA) to drugi objęty ochroną wynalazek. Innowacja powstała w wyniku przystąpienia trzech spółek (PGE Dystrybucja SA w roli lidera projektu, Apator Elkomtech SA i MindMade Sp. z o.o.) do konkursu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020.
System SARSA powstał na potrzeby ograniczania skutków awarii napowietrznej sieci dystrybucyjnej średniego napięcia poprzez szybszą, bardziej precyzyjną lokalizację wyłączeń. System dokonuje pomiarów parametrów sieci SN w czasie rzeczywistym. W momencie wystąpienia nieprawidłowości autonomicznie odcina uszkodzony fragment, pozostawiając zasilanie odbiorcom ulokowanym na odcinku linii energetycznej nieobjętym awarią. Równocześnie automatycznie przesyła informacje o zdarzeniu i jego umiejscowieniu do dyspozytora zarządzającego siecią. Informacja przekazana w chwili wystąpienia awarii skutkuje szybką reakcją i wysłaniem grupy naprawczej do wskazanego miejsca. System nie usuwa przyczyn awarii, niemniej ogranicza jej skutki, przyspieszając proces naprawczy oraz ograniczając liczbę odbiorców pozbawionych energii elektrycznej.
SARSA jako innowacyjny projekt badawczo- rozwojowy był pilotażowo realizowany przez pracowników spółki PGE Dystrybucja w oddziale Rzeszów. Uzyskana ochrona patentowa daje duże możliwości – pozwala na świadczenie usług na wyższym poziomie, usprawnia pracę zespołów usuwających awarię, a także sprzyja skutecznej realizacji działań w trudno dostępnym terenie podczas złych warunków atmosferycznych. PGE Dystrybucja, jako firma realizująca projekty badawczo-rozwojowe, umożliwia rozwój swoim zdolnym i kreatywnym pracownikom. Dzięki ich zaangażowaniu i pomysłowości powstają unikatowe rozwiązania, usprawnienia i innowacje, a spółka uzyskuje własne patenty, pozwalające na lepsze dostosowanie się do nowych realiów rynkowych i wynikających z nich wymagań.
Edukacja dzieci z niepełnosprawnościami
(Tauron Dystrybucja)
Od wielu lat Tauron Dystrybucja uczy dzieci i młodzież prawidłowego obchodzenia się z urządzeniami elektrycznymi, bezpiecznego zachowania przy infrastrukturze energetycznej oraz stara się zaciekawić młode pokolenie zjawiskami fizycznymi ze świata nauki o elektryczności. Działania te są skierowane również do dzieci z niepełnosprawnościami. W myśl zasady, że wiedza o bezpiecznym korzystaniu z energii elektrycznej nie powinna napotykać na jakiekolwiek. Dlatego filmy edukacyjne przygotowywane przez spółkę są tłumaczone na polski język migowy i opracowane w wersji z napisami dla niedosłyszących oraz w wersji z audiodeskrypcją. W rezultacie na multimedialnej platformie online programu „Bezpieczniki Taurona. Włącz dla dobra dziecka” z wielu materiałów edukacyjnych mogą skorzystać nauczyciele lub rodzice dzieci z niepełnosprawnościami.
Obecnie dostępne są w takiej formie 22 filmy edukacyjne. Ich tematy nie dotyczą wyłącznie bezpieczeństwa. Warto skorzystać z nich ucząc dzieci, czym jest prąd elektryczny, jak powstaje, jak jest przesyłany do naszych domów, jak działają urządzenia elektryczne. Dla uczniów starszych klas są przygotowane filmy prezentujące przewodzenie prądu, elektryzowanie ciał, badanie prawa Ohma, oddziaływanie ładunków elektrycznych czy powstawanie energii odnawialnej. Materiały udostępnione na platformie dostosowane są do podstawy programowej określonej przez MEiN.
Dostęp do wszystkich materiałów jest bezpłatny, a do programu mogą przystąpić szkoły podstawowe z całej Polski oraz Specjalne Ośrodki Szkolno-Wychowawcze, szkoły specjalne i integracyjne oraz inne placówki oświatowe, w których kształcą się dzieci z niepełnosprawnościami. Program Bezpieczniki Taurona” jest realizowany od 2013 roku.
Opracowała: Marzanna Kierzkowska
