Z korzyścią dla energetyki

Wywiad z Dariuszem Mrzygłódem, prezesem zarządu, dyrektorem naczelnym ZIAD Bielsko-Biała SA

Za nami 35. edycja ENERGETAB-u, jednej z ważniejszych płaszczyzn integracji przedstawicieli branży energetycznej. Jak Pan Prezes ocenia kondycję targów po pandemii?

Przed pandemią ENERGETAB cechowała stabilna pozycja zdecydowanego lidera targów w branży energetyki i elektrotechniki, nie tylko w Polsce, ale i w krajach Europy Środkowej, zarówno pod względem liczby wystawców, jak i powierzchni zajętej pod ich stoiska. Od 2012 roku w tej imprezie wystawienniczej brało udział co najmniej 700 wystawców, a tzw. powierzchnia netto, czyli suma powierzchni samych stoisk, przekraczała 20 tys. m2.

Kryzys gospodarczy wywołany pandemią oraz wprowadzone obostrzenia sanitarne zdecydowanie ograniczyły możliwość organizacji targów. Mieliśmy to szczęście, że zarówno w 2020 roku, jak i 2021 udało nam się targi ENERGETAB zorganizować przy zastosowaniu wymaganych zabezpieczeń.

Już podczas targów w 2021 roku zauważyliśmy zwiększoną frekwencję zwiedzających, stęsknionych za osobistymi spotkaniami, po długich miesiącach kontaktowania się jedynie poprzez komunikatory elektroniczne. Oceniając tegoroczny ENERGETAB, nie możemy abstrahować od sytuacji w gospodarce. Uwzględniając ją – jesteśmy bardzo zadowoleni z przebiegu tych targów – wzięło w nich udział 362 wystawców, reprezentujących 14 krajów Europy oraz po jednym z Chin i Brazylii. Dopisała frekwencja zwiedzających, zaskakując nawet wystawców, którzy niejednokrotnie byli zdumieni tak znaczną liczbą zainteresowanych ich produktami.

Myślę, że tegoroczna edycja ENERGETAB-u zdecydowanie potwierdza prymat bielskich targów w branży energetyki i elektrotechniki. W energetyce zapowiadane są olbrzymie inwestycje wynikające z konieczności przeprowadzenia niezbędnej transformacji energetycznej i widzimy, że producenci intensywnie się do tych planów przygotowują. Mamy nadzieję, iż właśnie targi będą nadal miejscem prezentacji szeregu nowych rozwiązań.

Jaką rolę odgrywały targi przez lata i w jaki sposób stanowiły one odpowiedź na zmiany zachodzące na rynku szeroko pojętej energetyki?

Pozwolę sobie wrócić do genezy powstania dzisiejszego ENERGETAB-u, czyli do 1984 roku, kiedy to z inicjatywy ówczesnego Ministerstwa Górnictwa i Energetyki zorganizowano u nas, czyli w Ośrodku Wdrażania Postępu Technicznego w Energetyce, pięciodniową Krajową Giełdę Elektrownianych Projektów Wynalazczych. Ośrodek w tym czasie był jednym z zakładów w przedsiębiorstwie Zakłady Energetyczne Okręgu Południowego w Katowicach i stanowił właściwie główne centrum doskonalenia zawodowego pracowników krajowej energetyki.

Zadaniem Giełdy była prezentacja najnowszych projektów wynalazczych i racjonalizatorskich, powstałych w elektrowniach, zakładach energetycznych czy biurach projektowych, a poprzez uczestnictwo w niej pracowników energetyki, rozpowszechnienie ich w jednostkach energetyki zawodowej. Miało to pomóc modernizować urządzenia energetyczne oraz poprawić poziom ich eksploatacji w kryzysowej sytuacji połowy lat osiemdziesiątych, kiedy trudno było pozyskać materiały i części zamienne. Kolejne Giełdy organizowano w Ośrodku co dwa lata, a po 1992 – co roku. Po przemianach ustrojowych w Polsce główny ich cel, czyli promowanie nowoczesnych i innowacyjnych rozwiązań technicznych i technologicznych dla energetyki, pozostał bez zmian, znacząco jednak powiększała się z roku na rok oferta prezentowanych produktów. Na Giełdzie zaczęli się pojawiać producenci urządzeń dla energetyki – zarówno z firm państwowych, jak i drobni polscy wytwórcy, konstruujący pierwsze produkty w skromnych warsztatach. Najlepszym z tych zapaleńców udało się wejść na wymagający rynek urządzeń dla energetyki i teraz stanowią poważną konkurencję nawet dla dużych, wielonarodowych koncernów.

Z drugiej strony nastąpiło przekształcenie elektrowni i zakładów energetycznych w samodzielne przedsiębiorstwa, które po zastoju modernizacyjnym lat osiemdziesiątych pilnie poszukiwały nowoczesnych i bardziej niezawodnych urządzeń i aparatów. Oferta produktów prezentowana w Ośrodku przekształconym w samodzielne przedsiębiorstwo – Zakład Informatyki, Automatyki i Doskonalenia Zawodowego w Bielsku-Białej – spotykała się z dużym zainteresowaniem coraz liczniej odwiedzających coroczne Giełdy pracowników energetyki zawodowej i przemysłowej czy branżowych biur projektów. Dlatego też uzasadniona była zmiana w 1996 roku nazwy tego corocznego spotkania energetyków na „targi” i przyjęcie w 1998 roku marki ENERGETAB, stanowiącej akronim wyrażenia ,,Energetyczne Targi Bielskie’’.

Przedsiębiorcy chcący utrzymać się na rynku muszą ciągle inwestować w rozwój swoich produktów, przewidując kierunki zmian i przyszłe potrzeby klientów. Zatem targi, ukazując najnowsze, często innowacyjne produkty, wywierają wpływ na kierunek zmian technologii i techniki zarówno inwestycji, jak i modernizacji w energetyce. Z drugiej strony – wymiana poglądów pomiędzy doświadczonymi użytkownikami maszyn czy urządzeń a konstruktorami czy projektantami pomaga wytwórcom w doskonaleniu ich produktów. Możliwość bezpośredniej wymiany myśli, informacji i obserwacja kierunków rynkowych zmian to najważniejszy powód uczestnictwa w targach branżowych, na których zazwyczaj nie dokonuje się bezpośrednich zakupów. Obserwując kolejne etapy rozwoju urządzeń i aparatów prezentowanych na ENERGETAB-ie, można pokusić się o zaznaczenie pewnych „epok” tych zmian: najpierw – stosowanie coraz bardziej wyrafinowanych elementów półprzewodnikowych, potem – wprowadzanie rozwiązań programowalnych, następnie – aparatów komunikujących się z otoczeniem (smart). Kryteria takich podziałów można mnożyć, ale bezsprzecznie od kilku lat bardzo zauważalny jest zwrot w kierunku technologii i urządzeń bardziej przyjaznych środowisku.

ENERGETAB współdziała ściśle z wieloma krajowymi instytucjami i firmami energetycznymi, jak również z partnerami zagranicznymi. Jak ta współpraca wpływa na warstwę merytoryczną targów i ich planowany rozwój?

ENERGETAB jest łączony z innymi wydarzeniami, takimi jak konferencje, seminaria, warsztaty czy prezentacje promocyjne. To podnosi zainteresowanie zarówno zwiedzających, jak i stanowi okazje dla wystawców szukających nowych informacji czy opinii ekspertów. Do współpracy przy organizacji takich wydarzeń ZIAD zaprasza partnerów, którzy poprzez swoje znakomite rozeznanie w danym środowisku oraz specjalizacje w określonych zagadnieniach, świetnie wspomagają merytorycznie organizatora targów.

Stoisko targowe Instytutu Energetyki i BELOS-PLP SA
Zdjęcie: ZIAD Bielsko-Biała SA

Od wielu lat naszymi partnerami są: Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej, Izba Gospodarcza Energetyki i Ochrony Środowiska, Stowarzyszenie Elektryków Polskich, Polskie Stowarzyszenie Branży Elektroenergetycznej, Polska Izba Gospodarcza Elektrotechniki, Polska Izba Gospodarcza Producentów Urządzeń i Usług Kolejowych oraz Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA i – jako partner strategiczny targów – Tauron Dystrybucja SA.

W tym miejscu pragnę gorąco podziękować PTPiREE, które od ponad 30 lat bardzo aktywnie wspiera nas w organizacji konferencji czy warsztatów dla specjalistów energetyki sieciowej, a także organizując posiedzenia swoich zespołów, komisji problemowych czy Rady Dyrektorów w terminach i miejscach zbliżonych do targów, umożliwiając tym samym połączenie uczestnictwa w tych posiedzeniach z odwiedzinami ENERGETAB-u. Przedstawiciele partnerów tworzą Radę Programową, która obradując na wiele miesięcy przed wydarzeniem, sugeruje tematykę organizowanych podczas targów konferencji czy proponuje zmiany w ich formule. Nadto deleguje swoich ekspertów do Komisji Konkursowej ENERGETAB-u, dzięki czemu werdykty jury i przyznawane wyróżnienia cieszą się wysokim prestiżem.

Podczas imprezy wystawienniczej przyznawane są nagrody i wyróżnienia dla innowacyjnych rozwiązań. Jak taka inicjatywa przyczynia się do dalszej promocji uhonorowanych produktów?

Każdy wystawca ma prawo do zgłoszenia do konkursu na szczególnie wyróżniający się produkt prezentowane na targach urządzenie czy technologię, którą uważa za przodującą na rynku. Może warto podkreślić, że chodzi o produkt już wdrożony do produkcji czy też technologię zastosowaną w eksploatacji – komisja konkursowa nie zamierza oceniać wynalazków czy idei, których jeszcze nie poddano weryfikacji rynku. Szczycimy się, że do komisji kierują swoich ekspertów partnerzy targów, a przewodniczą jej uznani eksperci w energetyce – od wielu już lat pełnią tę funkcję kolejni dyrektorzy Instytutu Energetyki w Warszawie. Komisja podejmuje swoje decyzje po wielodniowych obradach, bazując zarówno na dokumentacji dostarczonej przez wystawcę (często jest to kilkadziesiąt stron opisów, sprawozdań z badań czy certyfikatów), a także posiłkuje się informacjami z rynku (od użytkowników).

Ten dosyć żmudny tryb wynika z dbałości o możliwie obiektywne werdykty, jak i odpowiedzialności przed fundatorami wyróżnień. Jesteśmy zaszczyceni, że wśród nich możemy wymienić szefa resortu odpowiadającego za energetykę (obecnie to Minister Klimatu i Środowiska), prezesa PSE SA, prezydenta Bielska-Białej, prezesa SEP, partnerów targów (PTPiREE, IGEiOŚ, PIGE, PSBE). Wśród wyróżnień są też złote, srebrne i brązowe medale oraz kilka nagród. Wyjątkową rolę pełnią Złote Lwy im. Kazimierza Szpotańskiego, fundowane do niedawna przez Jacka Szpotańskiego, a po Jego śmierci – przez nas. Tradycją tych wyróżnień i wolą Jacka Szpotańskiego było promowanie wybitnych polskich konstruktorów i krajowych producentów.

Wręczenie Pucharu Ministra Klimatu i Środowiska jednej z nagrodzonych firm
Zdjęcie: Krzysztof Woliński

Z naszych archiwów wynika, że uhonorowano na targach już ponad sto różnych firm; niektóre były nagradzane kilkukrotnie. Zdecydowana większość prężnie i z sukcesami działa w konkurencyjnym obszarze dostaw dla energetyki. Szczególnie nas cieszy rozwój firm, które w latach 90. skromnie debiutowały na rynku (i na ENERGETAB-ie), a teraz są liderami swoich segmentów dostaw urządzeń czy aparatury dla energetyki. Co prawda, uzyskanie wyróżnienia na targach nie ma wpływu na rozstrzygnięcia przetargowe, niemniej z satysfakcją czytamy w dokumentacjach czy na portalach firm wzmianki o uzyskanych wyróżnieniach na ENERGETAB-ie.

Podnośniki do prac na liniach SN
Zdjęcie: ZIAD Bielsko-Biała SA

ZIAD to nie tylko ENERGETAB, ale także działalność szkoleniowa, której sprzyja odpowiednio przystosowane zaplecze targowe. Mógłby Pan Prezes przybliżyć naszym Czytelnikom inne kierunki działalności związane z energetyką?

Jak już wspomniałem, prowadzenie szkoleń to główny cel powstania Ośrodka w 1974 roku. Organizacja kursów, a także konferencji czy seminariów nadal stanowi jeden z filarów naszej działalności. Oczywiście, tematyka szkoleń ewaluowała w tym czasie, ale zawsze były to specjalistyczne kursy dla energetyków i elektryków, wykorzystujące ciągle modernizowane wyposażenie techniczne naszego Ośrodka Doskonalenia Zawodowego. Nie znajdziemy chyba przedsiębiorstwa energetycznego w Polsce, którego pracownicy nie byliby u nas uczestnikami jakichś form doskonalenia zawodowego. Wśród kilkudziesięciu tematów kursów oferujemy szkolenia pracowników eksploatacji, nadzoru i wykonawstwa, zwłaszcza pod kątem nowych technologii oraz bezpieczeństwa pracy, kursy dla automatyków, dyspozytorów (na komputerowym symulatorze), a także szkolenia przygotowujące do egzaminów na uprawnienia kwalifikacyjne (URE) czy na uprawnienia do obsługi wybranych maszyn i urządzeń budowlanych (IMBiGS).

Sukcesywnie rozszerzamy ofertę o takie szkolenia jak systemy fotowoltaiczne (mamy akredytację UDT) czy alarmowe, pomiary oświetlenia, sieci światłowodowe (na poligonie), połączenia egzotermiczne, obsługa stacji ładowania pojazdów elektrycznych, dla służb straży pożarnej itp. Wśród tematów cieszących się dużym powodzeniem – i to przez prawie 50 lat – są szkolenia na mocno zmodernizowanym w tym roku poligonie do PPN na niskim i średnim napięciu. Przy organizacji właśnie tych szkoleń ZIAD korzysta ze współpracy z PTPiREE, głównie w zakresie ustalania wymagań programowych i metodyki. Większość obecnie organizowanych szkoleń jest kierowana do określonego klienta, a ich tematyka i program są indywidualnie uzgadniane.

Jakie cele przyświecają ZIAD na następne lata w związku z istotnymi procesami transformacji zachodzącymi w energetyce? Na jaką propozycję ich wsparcia możemy liczyć z Państwa strony?

Będąc od prawie 50 lat ściśle powiązanymi z działalnością energetyki nie możemy pozostać obojętni wobec procesu jej transformacji – przynajmniej w sferze przygotowania kadr specjalistycznych dla przekształcanych firm czy procesów technologicznych.

Sami też zbieramy doświadczenia w zakresie OZE; kilka miesięcy temu zainstalowaliśmy na naszych dachach instalację fotowoltaiczną o mocy 50 kWp, a planujemy zamontowac kolejne 50 kWp, być może wraz z magazynem energii. Jesteśmy też członkiem – założycielem Bielskiego Klastra Energii i przygotowujemy cykl szkoleń dla jego obecnych i przyszłych członków, mamy certyfikowane przez UDT centrum szkoleniowe w zakresie fotowoltaiki. Sukcesywnie modernizujemy nie tylko nasze zaplecze techniczne, ale i hotelowe czy turystyczne dla umożliwienia ciekawszego spędzania czasu wolnego po zajęciach szkoleniowych.

Pilnie obserwujemy programy transformacji energetyki oraz modernizacji przemysłu w kierunku zwiększenia efektywności energetycznej procesów przemysłowych, aby móc proponować swoje usługi, zarówno w zakresie doskonalenia zawodowego, jak i organizacji konferencji, zresztą nie tylko podczas targów. W wielu dziedzinach nasze działania bliskie są działalności PTPiREE i sądzimy, że moglibyśmy jeszcze bardziej wzmocnić naszą współpracę z korzyścią dla obu stron i energetyki.

Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiał Wojciech Tabiś

Czytaj dalej