INFORMACJE ZE SPÓŁEK

Szkolenia z jazdy terenowej
(Energa-Operator)

Grząski grunt, śliska nawierzchnia i duże wzniesienia w terenie leśnym. W takich warunkach elektromonterzy z Oddziału w Olsztynie szkolili się z jazdy terenowej pojazdami Pogotowia Energetycznego.

Dotarcie w trudno dostępny teren z ciężkim sprzętem do usuwania awarii może być prawdziwym wyzwaniem. Jazda samochodami ciężarowymi i podnośnikami Pogotowia Energetycznego w takich warunkach wymaga wiedzy i umiejętności. Dlatego elektromonterzy z Oddziału w Olsztynie postanowili podczas szkolenia udoskonalić swoje umiejętności w jeździe ciężkimi pojazdami w trudnych warunkach terenowych.

Uczestnikom przyszło się zmierzyć ze stromymi podjazdami po piaszczystych drogach. Trenowali oni płynne przejazdy przez wzniesienia oraz zatrzymywanie się i ruszanie w trakcie ich pokonywania. Wiązało się to z opanowaniem prawidłowej pracy gazu, sprzęgła i spowalniaczy zainstalowanych w pojazdach. Na dłuższych trasach po wąskich leśnych ścieżkach doskonalili swoje umiejętności omijania przeszkód i odpowiedniego wchodzenia w zakręty, co ze względu na gęsto rosnące drzewa i dużą ilość głazów na drodze nie było łatwe. Ostatnim punktem zajęć w terenie była nauka prawidłowego wykorzystania wyciągarek. Elektromonterzy sprawdzili swoje umiejętności w doborze odpowiednich punktów zakotwiczenia linek oraz kontroli nad pracą samej wyciągarki. Do dyspozycji pracownicy mieli samochody będące na co dzień na wyposażeniu oddziału: Iveco Daily 4×4, MAN TGM, Mercedesy Arocs i Unimog, Toyota Hilux, Ford Ranger oraz Isuzu D-max. Szkolenie poprowadziła firma Sub-Truck.

Szkolenia z bezpiecznej jazdy w ekstremalnych warunkach obywają również pracownicy biurowi, którzy często korzystają z pojazdów służbowych. Szkolenia takie obejmują zarówno zagadnienia teoretyczne (m.in. prawidłowa pozycja za kierownicą, zachowanie się pojazdu w zależności od jego charakterystyki, sposoby właściwego reagowania w sytuacjach ekstremalnych, prawidłowe wykorzystanie ABS, ASR, ESP), jak i praktyczne na specjalnie przygotowanym torze, symulującym ekstremalne warunki na drodze. Dopełnieniem szkolenia są testy sprawnościowe.

Dofinansowanie na inwestycje w inteligentne sieci
(PGE Dystrybucja)

Ponad 134 mln zł wsparcia na rozbudowę i modernizację infrastruktury elektroenergetycznej na terenie oddziałów Białystok, Zamość i Rzeszów otrzyma PGE Dystrybucja. Tym samym już sześć projektów o strategicznym znaczeniu dla rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej otrzymało wsparcie z programu FEPW na łączną kwotę ponad 279,2 mln zł – przy całkowitej wartości projektów prawie 444 mln zł.

Dofinansowanie z programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027, w ramach działania 2.1. Dystrybucja energii, mogły otrzymać projekty, które przyczynią się do rozwoju inteligentnych sieci elektroenergetycznych typu smart grid na obszarze Polski Wschodniej. W rezultacie inwestycje te zwiększą możliwość przyłączenia OZE, rozwoju zeroemisyjnego transportu oraz zapewnią stabilność dostaw energii do odbiorców. Na terenie Oddziału Białystok PGE Dystrybucja SA przeprowadzona zostanie modernizacja linii 110 kV Łomża 1-Łomża 2 i modernizacja stacji 110/15 kV Łomża. Napowietrzna jednotorowa linia elektroenergetyczna zostanie przekształcona w jednotorową linię kablową 110 kV o długości 3,8 km tej samej relacji. Kwota dofinansowania tej inwestycji z programu FEPW sięga ponad 34 mln zł, a wartość projektu opiewa na ponad 57 mln zł.

Na terenie Oddziału Rzeszów PGE Dystrybucja SA przeprowadzona zostanie modernizacja linii 110 kV Nisko-Biłgoraj i modernizacja stacji 110/15 kV Boguchwała. Przebudowa i rozbudowa linii 110 kV o całkowitej długość prawie 44 km zostanie zrealizowana po trasie istniejącej linii. W wyniku modernizacji tej linii zostaną wdrożone funkcjonalności inteligentnej infrastruktury elektroenergetycznej (cztery funkcjonalności typu smart grid). W ramach modernizacji stacji GPZ Boguchwała rozbudowana zostanie istniejąca stacja elektroenergetyczna 110/15 kV. Wartość tego projektu to niemal 116 mln zł, a dofinansowanie z FEPW wynosi ponad 70 mln zł.

Na terenie Oddziału Zamość PGE Dystrybucja SA przeprowadzona zostanie przebudowa linii SN, nn i stacji Łanowa, Błonie KR i Błonie Surowce Wtórne oraz przebudowa linii 110 kV Chełm Systemowa-Chełm Cementownia Tor 2. Długość przebudowanej linii SN wynosi 6,2 km, a linii nn – 7,3 km. Projekt zakłada rozbudowę inteligentnych sieci elektroenergetycznych, które zwiększą możliwość przyłączenia źródeł OZE bez jednoczesnego obniżania parametrów dostarczanej energii. Inwestycja poprawi także efektywność pracy systemu dystrybucyjnego i zwiększy niezawodność sieci dzięki zminimalizowaniu ryzyka wystąpienia awarii i przerw w dostawie energii. Wartość tego projektu opiewa na ponad 50 mln zł, a dofinansowanie z FEPW wynosi ponad 29 mln zł.

Podsumowanie inwestycji za 2023 rok
(Enea Operator)

Enea Operator w 2023 roku przeznaczyła na inwestycje ponad 1,8 mld zł. W tym roku spółka ma w planach nakłady na poziomie ponad 2,3 mld zł. Ponad 90 proc. tej kwoty dotyczy modernizacji i rozbudowy sieci. Znacząca część inwestowanych środków wspiera dynamiczny rozwój odnawialnych źródeł energii i zieloną transformację. Enea Operator na swoim obszarze działania do końca maja br. przyłączyła do sieci już blisko 6,4 GW mocy z odnawialnych źródeł. W wydanych warunkach przyłączenia spółka ma już kolejne ponad 7,5 GW. Po przyłączeniu tych źródeł, do sieci Enei Operator wpłynie prawie czterokrotnie większa moc, niż odbiorcy spółki są w stanie wykorzystać. W sieci Enei Operator pracuje ponad 182,5 tys. źródeł odnawialnych. Prawie 60 proc. mocy wszystkich OZE stanowią źródła fotowoltaiczne, ponad 30 proc. mocy to źródła wiatrowe. Tylko w tym roku, spółka przyłączyła przeszło 6,5 tys. nowych instalacji OZE o mocy ponad 500 MW.

Kontrole mikroinstalacji
(Tauron Dystrybucja)

Inspekcje przeprowadzone przez Tauron Dystrybucję w ubiegłym roku na terenie sześciu oddziałów firmy wykazały wiele nieprawidłowości. Kontrolerzy spółki wykryli, że w ponad połowie przypadków moc w sprawdzanych instalacjach była przekroczona. W pięćdziesięciu przypadkach stwierdzili również przekroczenie napięcia. Inne nieprawidłowości to nielegalne zmiany na układach pomiarowo-rozliczeniowych, a więc zmiany zabezpieczenia przedlicznikowego oraz rozplombowanie układu pomiarowego.

Dlatego też prowadzone w tym roku kontrole zostały rozszerzone na cały obszar działania firmy. Nowością w tegorocznych kontrolach mikroinstalacji są magazyny energii, których przybywa w szybkim tempie. Obecnie w sieci Tauron Dystrybucji pracuje już ponad 6 tys. takich urządzeń. Kontrole magazynów obejmą losowo wytypowanych właścicieli magazynów energii i będą stanowić 10 proc. wszystkich inspekcji. W tym roku do kontroli mikroinstalacji fotowoltaicznych firma użyła również dronów. Urządzenia wykorzystywane są wyłącznie do celów fotograficznych, a wykrycie punktów do kontroli opiera się na danych pomiarowych. Dzięki tej innowacyjnej technologii, kontrola mikroinstalacji staje się bardziej efektywna i bezpieczna. Drony pozwalają na dokładne dokumentowanie stanu technicznego instalacji oraz szybkie wykrycie ewentualnych problemów.

W pierwszym etapie kontroli spółka wysyła pisma do klientów, u których wcześniej wykryto nieprawidłowości w działaniu mikroinstalacji. W drugim etapie energetycy sprawdzają poprawność mikroinstalacji pod trzema względami: przekroczeń mocy zainstalowanej, przekroczeń napięcia przy równoczesnym generowaniu energii elektrycznej oraz wprowadzania energii do sieci bez zawartej umowy. Jest to niezwykle ważne, ponieważ instalacje o zawyżonych parametrach lub generujące energię niezgodnie z umową, mogą powodować wyłączenia falowników u pozostałych prosumentów. Co więcej, stwarzają też zagrożenie dla wszystkich mikroinstalacji oraz urządzeń zasilanych z danego obwodu. Już wiadomo, że skala stwierdzonych tylko w tym roku nieprawidłowości jest dość duża. Spółka wykryła przekroczenie napięcia w ponad trzech tysiącach przypadków, a przekroczenia mocy w ponad 13 tysiącach instalacji.

Nowy magazyn energii
(Enea Operator)

Enea Operator wybuduje magazyn energii o mocy 8 MW i pojemności 8 MWh, którego zadaniem będzie stabilizacja pracy sieci i poprawa jakości dostarczanej energii elektrycznej. Inwestycja powstanie na terenie rozdzielni sieciowej Smolnica k. miejscowości Lipka w powiecie złotowskim (woj. wielkopolskie), u zbiegu trzech ciągów linii średniego napięcia. Będzie to największy magazyn energii wybudowany przez Eneę Operator oraz jeden z największych w kraju. W ramach inwestycji, której koszt szacowany jest na 35 mln zł, spółka stara się również o dofinansowanie z programu priorytetowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej „Wsparcie wykorzystania magazynów oraz innych urządzeń na cele stabilizacji sieci – program dla Operatorów Sieci Dystrybucyjnej”.

Ćwiczenia miejskie
(Stoen Operator)

Stoen Operator wziął udział w ćwiczeniach miejskich pod kryptonimem „Sokrates-24”. Zorganizowało je Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A. we współpracy z miejskimi służbami i przedstawicielami rządu. Ćwiczenia miały na celu sprawdzenie skuteczności działań służb, tak aby w sytuacjach kryzysowych jak najlepiej reagować. Najważniejszą kwestią było zabezpieczenie infrastruktury krytycznej znajdującej się na terenie miasta oraz zachowanie ciągłości usług świadczonych na rzecz mieszkańców, np. dostaw wody. W trakcie ćwiczeń warszawski operator systemu dystrybucyjnego odpowiadał za obszar zasilania obiektów infrastruktury krytycznej. Oddelegowana do wzięcia udziału w wydarzeniu brygada pracowników spółki realizowała zadania przewidziane w przygotowanych scenariuszach. W wydarzeniu udział wzięli również przedstawiciele policji, straży miejskiej, Wojska Polskiego oraz rządu. Ćwiczenia były obserwowane przez służby prezydenta m.st. Warszawy oraz inne jednostki do tego uprawnione, m. in. przedstawicieli Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. Udział w ćwiczeniach takich jak „Sokrates-24” jest nieodzowny dla wzmacniania gotowości spółki do jak najskuteczniejszego reagowania na potencjalne sytuacje kryzysowe.

Bezpieczniej na wodzie
(PGE Dystrybucja)

Aby zwiększyć bezpieczeństwo żeglarzy, PGE Dystrybucja chce przebudować na Mazurach i Suwalszczyźnie kolizyjne skrzyżowania linii energetycznych na 13 odcinkach sieci dystrybucyjnej.

Napowietrzne linie będą schowane pod dna rzek i jezior. Chodzi m.in. o skrzyżowanie linii z rzeką Nettą, Sajownicą w miejscowości Białobrzegi, z Czarną Hańczą w miejscowości Frącki, z Zalewianką w miejscowości Janówka, z Piecówką, z Biebrzą w miejscowości Jagłowo, z Kanałem Augustowskim w miejscowości Sucza Rzeczka, z Czarną Hańczą w miejscowości Maćkowa Ruda, z Kanałem Augustowskim w miejscowości Orle oraz na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich na Wiartelnicy w miejscowościach Wiartel i Jaśkowo oraz z rzeką Wilkus w miejscowości Szczechy Małe.

Dotychczas na terenie białostockiego oddziału spółka PGE Dystrybucja przebudowała 21 odcinków linii na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich, m.in. z Pisą w Piszu, Węgorapą w Węgorzewie, z Kanałem Piękna Góra, z kanałem do jeziora Wojnowo w miejscowości Kleszczewo, z Sapiną w miejscowości Przerwanki, z Kanałem Mioduńskim w miejscowości Zielony Lasek, z Sapiną w Ogonkach.

Na mazurskich jeziorach w sezonie dochodzi nie tylko do wywrotek łódek i utonięć wędkarzy i żeglarzy. Zdarzają się też uderzenia rozłożonym masztem w linie energetyczne, co kończy się tragicznie dla sterników i załóg.

Dofinansowanie na liczniki zdalnego odczytu
(Tauron Dystrybucja)

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej podpisał ze spółką Tauron Dystrybucja dwie umowy na udzielenie dofinansowania do zakupu i montażu liczników zdalnego odczytu. Dofinansowanie 173 mln zł pochodzi z programu „Elektroenergetyka – Inteligentna infrastruktura energetyczna” finansowanego ze środków Funduszu Modernizacyjnego.

Liczniki zdalnego odczytu to kluczowy element inteligentnej sieci energetycznej – dzięki nim można efektywniej zarządzać pracą systemu elektroenergetycznego, usprawnić obsługę odbiorców energii oraz zapewnić lepszą pracę odnawialnych źródeł energii (OZE).

Najnowsze umowy NFOŚiGW z firmą Tauron Dystrybucja dotyczą dwóch projektów wdrożenia systemu inteligentnego opomiarowania AMI. Tauron planuje zakup i montaż ponad 900 tys. jednofazowych i trójfazowych liczników zdalnego odczytu w Małopolsce i na Śląsku. Efektem inwestycji będzie redukcja emisji dwutlenku węgla o ponad 73 tony rocznie, emisja tlenków azotu o prawie 59 ton oraz oszczędność ponad 96 MWh energii elektrycznej.

W ramach programu „Elektroenergetyka – Inteligentna infrastruktura energetyczna”, którego budżet wynosi 1 mld zł, NFOŚiGW przyznał dofinansowanie łącznie na pięć projektów na kwotę 379 mln zł. Oprócz Tauron Dystrybucji beneficjentami programu zostały: Stoen Operator (57,4 mln zł), Energa-Operator (64,7 mln zł) i PGE Dystrybucja (84,2 mln zł). Są to środki na projekty zakupu i montażu 1,9 mln inteligentnych liczników.

W drodze do Europejskiej Stolicy Kultury
(PGE Dystrybucja)

PGE Dystrybucja, jako największy pracodawca w województwie lubelskim, wspiera starania miasta Lublin w uzyskaniu tytułu „Europejskiej Stolicy Kultury 2029”. W tym celu PGE Dystrybucja podpisała specjalną deklarację, która przyczyni się do zacieśnienia współpracy z lokalnymi władzami, przedsiębiorstwam oraz instytucjami kultury. Jej celem jest wypracowanie i podejmowanie wspólnych działań w zakresie kultury i biznesu.

PGE Dystrybucja od lat związana jest z Lublinem – tu znajduje się siedziba zarządu spółki oraz centrala lubelskiego oddziału. Firma wspiera lokalne inicjatywy poprzez działania sponsoringowe oraz darowizny, jednocześnie realizując plany rozwoju swojej infrastruktury, by zagwarantować stabilne dostawy energii elektrycznej dla swoich odbiorców.

Spółka szuka najbardziej efektywnych rozwiązań, które wspierają transformację energetyczną, nawiązując współpracę z lokalnymi podmiotami z branży elektroenergetycznej. Dla ułatwienia podejmowania współpracy i zachowania transparentności zasad nawiązywania relacji biznesowych, spółka organizuje spotkania w ramach „Strefy PGE Dystrybucja dla Wykonawców” takie jak: warsztaty dla potencjalnych partnerów biznesowych czy specjalną przestrzeń w czasie lubelskich Targów Energetics. PGE Dystrybucja podejmuje również współpracę z lokalnymi władzami samorządowymi poprzez m.in. cykliczne spotkania przedstawicieli spółki z samorządowcami.

Transparentna komunikacja
(Enea Operator)

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom inwestorów z branży OZE, Enea Operator poszerzyła na swojej stronie internetowej komunikację o listę podmiotów z II i III grupy przyłączeniowej wnioskujących o przyłączenie do sieci.

Dotychczas spółka publikowała tylko listę podmiotów starających się o przyłączenie do sieci o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV.

Informacje aktualizowane są co miesiąc. Na stronie spółki znajduje się szereg informacji niezbędnych w procesie wystąpienia o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej. Wśród nich są najbardziej w ostatnim czasie poszukiwane przez przedsiębiorców informacje o łącznej dostępnej mocy przyłączeniowej dla źródeł, a także o planowanych zmianach w tym zakresie w najbliższych 5 latach dla sieci spółki o napięciu znamionowym powyżej 1kV.

Spółka przedstawia również kryteria oceny przyłączania źródeł energii do sieci elektroenergetycznej średnich i niskich napięć, listę osób fizycznych i prawnych, które ubiegają się o przyłączenie do sieci o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV. Publikowane są na niej podstawowe dane wnioskodawcy i informacje o procesie procedowania w danej sprawie.

Enea Operator publikuje także listę wniosków o określenie warunków przyłączenia dla źródeł, magazynów energii i sieci OSDn (o charakterze wytwórczym lub odbiorczo-wytwórczym) do sieci o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV, a zakwalifikowanych do II bądź III grupy przyłączeniowej.

Sukces technologii PPN
(Energa-Operator)

W Brodnicy na terenie toruńskiego ddziału Energa-Operator przeprowadzona została kolejna udana wymiana słupa linii średniego napięcia z wykorzystaniem tymczasowego słupa kompozytowego. Ta nowatorska technologia prac pod napięciem (PPN) rozwijana jest w Energa-Operator od kilku lat. W tym czasie dokonano, przy jej użyciu, wymiany już blisko 40 słupów.

Inicjatorami wdrożenia tej nowej technologii PPN są pracownicy olsztyńskiego Oddziału Spółki. Opracowywanie nowej technologii rozpoczęło się w 2018 roku od przygotowania projektu słupa tymczasowego oraz Instrukcji Prac Pod Napięciem w Sieciach Napowietrznych 15 i 20 kV na Potrzeby Wdrożenia Nowych Technologii. W 2020 roku do olsztyńskiego Oddziału trafił pierwszy prototyp tymczasowego słupa kompozytowego (TSK).

Obecnie spółka dąży do tego, aby nowa technologia upowszechniła się w całej Energa-Operator. W 2021 roku powstała Instrukcja Prac Pod Napięciem w Sieciach Napowietrznych 15 i 20 kV metodą „Rękawic elektroizolacyjnych” – zatwierdzona w czerwcu br. Równocześnie rozpoczęto przygotowanie programów szkoleniowych dla instruktorów, monterów i pracowników dozoru, a także odpowiednie przystosowanie i modernizacja poligonu szkoleniowego w Bąkowie.

Dodatkowym atutem TSK jest również możliwość wykorzystania go w sytuacjach awaryjnych, w celu zastąpienia uszkodzonego słupa do czasu jego planowanej wymiany. Od czerwca 2024 roku olsztyński oddział Energa-Operator zaczął stosować żerdzie kompozytowe o parametrach słupa EKO12/6. Ich zaletą jest waga. Słup kompozytowy waży 120 kg, a żerdź betonowa o podobnych parametrach 1600 kg. Dzięki tak niskiej masie można w każdych warunkach postawić taki słup bez użycia specjalistycznego sprzętu, który np. ze względu na swój ciężar nie może wjechać pod uszkodzone stanowisko. W planach spółka ma również przygotowanie technologii PPN z wykorzystaniem tymczasowych konstrukcji kompozytowych do wymiany słupów nieizolowanych linii niskiego napięcia.

Kolejny OSD kompatybilny z CSIRE
(Stoen Operator)

Stoen Operator pozytywnie zakończył testy systemu odpowiedzialnego za komunikację z Centralnym Systemem Informacji Rynku Energii (CSIRE). Stoen Operator wraz z firmą Deloitte przeprowadził testy techniczne systemu odpowiedzialnego za komunikację z powstającym scentralizowanym systemem informatycznym. Testy potwierdziły zgodność z protokołem AS4. Centralny System Informacji Rynku Energii ma posłużyć do gromadzenia, przechowywania i przetwarzania danych technicznych i handlowych dotyczących detalicznego rynku energii elektrycznej oraz realizacji takich procesów jak zmiana sprzedawcy, zarządzanie dostarczaniem energii oraz rozliczenia za sprzedaż i dostarczanie energii. CSIRE ma zapewnić najwyższy poziom ochrony danych przy jednoczesnym umożliwieniu dostępu do nich uprawnionym użytkownikom. Uruchomienie procesów rynku energii za pośrednictwem CSIRE, wcześniej planowane na lipiec 2024 roku, przesunięto na 1 lipca 2025 roku. Do tego czasu sprzedawcy i dystrybutorzy energii elektrycznej muszą dostosować swoje systemy do CSIRE, zgodnie z zasadami określonymi w Standardach Wymiany Informacji CSIRE oraz Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej w części dotyczącej OIRE i CSIRE. Równolegle będzie trwał proces migracji danych niezbędnych do inicjalnego zasilenia CSIRE. Stoen Operator jest kolejnym operatorem systemu dystrybucyjnego, który potwierdził zdolność komunikacji z CSIRE. Wcześniej takie testy pozytywnie przeszła Energa-Operator.

Informacje ze spółek opracowała: Marzanna Kierzkowska