Największe krajowe grupy energetyczne w pierwszym półroczu 2023 łącznie zwiększyły inwestycje w dystrybucji o 68 proc. Nastąpiło to przy poprawie wyników segmentu na poziomie zysku EBITDA.
Ostateczne wyniki giełdowych spółek energetycznych za II kwartał 2023 roku i całe I półrocze 2023 spływały dosyć długo, bo niemal do końca września 2023 roku. Przyniosły wiele informacji opisujących bieżącą sytuację sektora dystrybucji energii elektrycznej.
Wzrost inwestycji widoczny gołym okiem
Według opublikowanych raportów giełdowych grup PGE, Tauron, Enea i Energa w I półroczu 2023 w segmencie dystrybucji zainwestowały łącznie prawie 4,7 mld zł, wobec około 2,9 mld zł w takim okresie 2022 roku.
W I półroczu 2023, licząc rok do roku, inwestycje w dystrybucję wzrosły w każdej z wymienionych grup, ale szczególnie zwraca uwagę wzrost inwestycji w grupie PGE. Koncern ten w I półroczu bieżącego roku zainwestował w dystrybucji około 1,8 mld zł, wobec nieco ponad 0,6 mld zł rok wcześniej.
Grupa PGE w I półroczu 2023 m.in. kontynuowała realizację programu kablowania sieci średniego napięcia do poziomu skablowania 30 proc. sieci SN stanowiących własność spółki PGE Dystrybucja, ponosząc nakłady w wysokości 380 mln zł.
W grupie PGE realizowano też program przyłączenia odbiorców do sieci dystrybucyjnej, w ramach którego w I półroczu 2023 poniesiono nakłady w wysokości 747 mln zł. Kontynuowany był Program LTE450, którego celem jest budowa sieci łączności w technologii LTE450 na potrzeby świadczenia usług, m.in. łączności krytycznej, sterowania infrastrukturą energetyczną oraz zdalnego odczytu dla spółki PGE Dystrybucja.
W I półroczu 2023 nakłady inwestycyjne grupy kapitałowej Tauron wyniosły blisko 1,9 mld zł i były wyższe o 26 proc. od poniesionych w takim samym okresie 2022 roku. To rezultat przede wszystkim wzrostu nakładów w segmentach: dystrybucja oraz OZE.
Grupa Tauron w I półroczu 2023 zrealizowała w segmencie dystrybucji inwestycje na poziomie 1,2 mld zł, wobec
0,9 mld zł rok wcześniej. W I półroczu 2023 w segmencie dystrybucji grupy na budowę nowych przyłączy przeznaczono 683 mln zł, a na modernizację i odtworzenie istniejących sieci 446 mln zł.
Grupa Enea w I półroczu 2023 zrealizowała w segmencie dystrybucji inwestycje na poziomie blisko 0,7 mld zł, wobec około 0,6 mld zł rok wcześniej.
Enea Operator w I półroczu 2023 na budowę i modernizację szeregu elementów infrastruktury sieciowej poniosła nakłady na poziomie około 0,65 mld zł. Te inwestycje dotyczyły m.in. linii energetycznych wysokiego, średniego i niskiego napięcia. Inwestycje zaplanowane przez spółkę na II półrocze 2023 opiewają, jak wynika ze sprawozdań, na ponad 1,1 mld zł.
W grupie Energa w I półroczu 2023 inwestycje w segmencie dystrybucji wyniosły ponad 0,9 mld zł, wobec niespełna 0,7 mld zł rok wcześniej, a przy tym inwestycje w segmencie dystrybucji w I półroczu 2023 stanowiły 54 proc. inwestycji grupy.
Inwestycje w linii biznesowej dystrybucja grupy Energa obejmowały przyłączanie odbiorców i źródeł energii elektrycznej oraz związaną z tym budowę nowych sieci, a także modernizację i odtworzenie istniejącego majątku, związaną z poprawą jakości usług i/lub wzrostem zapotrzebowania na moc.
Grupa Energa w I półroczu 2023 m.in. wybudowała i przebudowała sumarycznie około 1 468 km linii napowietrznych i kablowych WN/SN/nn. Poza tym w tym okresie w segmencie infrastruktury zakończono budowę dwóch nowych stacji 110/15 kV GPZ Powidz oraz GPZ Drobin, a w trakcie budowy było pięć kolejnych stacji 110/15 kV.
Warto też zaznaczyć, że na koniec I półrocza 2023 niemal 68 proc. odbiorców spółki Energa-Operator miało zainstalowane liczniki zdalnego odczytu, co oznaczało, że w sieci spółki było wtedy już około 2,25 mln LZO, z czego od początku 2023 zainstalowano około 220 tys. liczników.
Tak jak w Enerdze, również w innych grupach inwestycje w dystrybucje w I półroczu 2023 były znaczące w inwestycjach ogółem, bo w grupach PGE i Enea to było około 46 proc., a w grupie Tauron nawet 65 proc.
Wyniki dystrybucji ciągle kluczowe
Podobnie jak poprzednie okresy rozliczeniowe, tak i I półrocze 2023 pokazało, że wyniki segmentu dystrybucji są kluczowe dla wyników grup energetycznych, co widać doskonale na poziomie zysku EBITDA.
Tu trzeba wskazać, że EBITDA to generalnie zysk operacyjny przed odliczeniem odsetek od oprocentowanych zobowiązań, podatków oraz amortyzacji, aczkolwiek nie jest jednak definiowany.
Wracając do wyników, grupa Tauron osiągnęła w I półroczu 2023 około 4,3 mld zł zysku EBITDA, wobec około 2,4 mld zł przed rokiem. Największy udział w EBITDA grupy miał segment dystrybucji, który odpowiadał za 54 proc. całkowitej EBITDA (rok wcześniej ponad 70 proc.)
Tauron Polska Energia podał m.in., że w I półroczu 2023 pozytywny wpływ na wyniki dystrybucji miał wzrost średniej stawki usługi dystrybucyjnej dla odbiorców końcowych, a negatywny – spadek wolumenu sprzedaży usług dystrybucji energii. Wolumen ten w I półroczu 2023 wyniósł niespełna 26 TWh, wobec blisko 27,5 TWh rok wcześniej.
Obszar dystrybucji grupy Enea w I półroczu 2023 odnotował wynik EBITDA na poziomie 0,86 mld zł, co licząc rok do roku oznaczało wzrost o około 35 proc. Enea podała, że na ten wynik wpływ miała wyższa marża z działalności koncesjonowanej, przy jednoczesnym wzroście kosztów operacyjnych.
Udział segmentu dystrybucji w EBITDA grupy Enea za I półrocze 2023 wyniósł około 37 proc., co oznacza, że był na poziomie podobnym jak rok wcześniej. Grupa w I półroczu 2023 dostarczyła odbiorcom około 10,1 TWh energii elektrycznej, wobec niespełna 10,2 TWh rok wcześniej.
W grupie PGE w I półroczu 2023 wolumen dystrybucji wyniósł około 18,8 TWh, wobec 18,6 TWh rok wcześniej. Ten wzrost to rezultat przejęcia przez PGE spółki PKP Energetyka, teraz PGE Energetyka Kolejowa. Bez tego dodatkowego strumienia dystrybucji kolejowej poziom dostaw energii w I półroczu 2023 był mniejszy niż rok wcześniej o 4 proc.
Segment dystrybucji grupy PGE w I półroczu 2023 wykazał raportowany zysk EBITDA w wysokości około 2,3 mld zł, co stanowiło około 38 proc. raportowanego zysku grupy PGE w tym okresie. EBITDA dystrybucji grupy była większa niż rok wcześniej, kiedy wyniosła niespełna 1,5 mld zł.
Linia biznesowa dystrybucja grupy Energa (należącej do grupy Orlen), wypracowała w I półroczu 2023 EBITDA na poziomie prawie 1,6 mld, co stanowiło 61 proc. zysku EBITDA grupy Energa w tym okresie (wobec blisko 63 proc. w I półroczu 2022).
W I półroczu 2023 wolumen dostarczonej odbiorcom przez grupę Energa energii elektrycznej wynosząc 11,3 TWh
był niższy w stosunku do takiego okresu roku poprzedniego o około 5 proc. Największe spadki wolumenu nastąpiły w grupach B oraz C. Wzrost zanotowała jedynie grupa taryfowa G.
Szersze spojrzenie na rozwój sieci energetycznych
W I półroczu 2023 trwały też przyłączenia kolejnych dużych OZE do sieci dystrybucyjnych oraz mikroinstalacji.
Z informacji podanych przez Eneę wynika, że na koniec I półrocza 2023 do sieci spółki Enea Operator przyłączonych było ponad 162 tys. mikroinstalacji o łącznej mocy 1 415 MW, wobec około 150,2 tys. mikroinstalacji o mocy 1 257 MW na koniec 2022 roku.
Z kolei, na przykład, Energa-Operator w I półroczu 2023 przyłączyła do sieci 110 kV osiem OZE, a w tym farmy wiatrowe Grąbkowo o mocy 31,5 MW i Rywałd o mocy 27 MW oraz farmy fotowoltaiczne Nidzica o mocy prawie 74 MW i Stara Korytnica o mocy niemal 60 MW, a poza tym zawarła umowy o przyłączenie do sieci 110 kV dla dziewięciu kolejnych OZE.
Tu warto zwrócić uwagę, że końcówka października 2023 roku przyniosła informacje potwierdzające, że dostosowania sieci do potrzeb zmienianego rynku energii to wyzwanie powszechne w Europie.
Polski Instytut Ekonomiczny (PIE) podał, że 40 proc. europejskich sieci dystrybucyjnych ma ponad 40 lat, a większość z nich zaprojektowano z myślą o dużych, scentralizowanych elektrowniach i nie odpowiada potrzebom dystrybucji energii elektrycznej z rozproszonych źródeł.
Dodatkowo, wskazał PIE, według Międzynarodowej Agencji Energetycznej, długość obecnie istniejącej sieci elektroenergetycznej w Unii Europejskiej musiałaby wzrosnąć o 38 proc. – z 10,8 mln km w 2021 roku do 14,9 mln km w 2050 – jeśli do 2050 roku miałaby zostać osiągnięta neutralność klimatyczna.
IRENEUSZ CHOJNACKI
