Jesień przyniosła szereg zmian legislacyjnych, w tym mających na celu wdrożenie pakietu Fit for 55.
Zasady wyceny wartości służebności przesyłu
9 września weszło w życie rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z 5 września 2023 roku w sprawie wyceny nieruchomości (Dz. U. poz. 1832).
Przedmiotem rozporządzenia jest, między innymi, określenie zasad wyceny wartości służebności, w tym służebności przesyłu.
W zakresie służebności przesyłu rozporządzenie przewiduje następujące rozwiązania:
- jeśli na rynku nieruchomości dostępne są ceny nieruchomości podobnych obciążonych podobnymi służebnościami przesyłu i ceny nieruchomości podobnych obciążonych podobnymi urządzeniami, dla których nie ustanowiono służebności przesyłu, wartość tego prawa możliwa jest do określenia w podejściu porównawczym,
- jeżeli natomiast na rynku dostępne są czynsze za korzystanie z podobnych urządzeń posadowionych na podobnych nieruchomościach wartość służebności przesyłu można określić w podejściu dochodowym, metodą inwestycyjną, techniką dyskontowania strumieni dochodów, bez uwzględniania wartości rezydualnej nieruchomości,
- w przypadku braku danych rynkowych umożliwiających zastosowanie podejścia porównawczego lub dochodowego wartość służebności przesyłu określa się jako iloczyn powierzchni pasa służebności przesyłu i wartości rynkowej jednostki porównawczej nieruchomości w tym pasie, określonej z uwzględnieniem obciążenia innymi urządzeniami, lokalizacji urządzenia i jego posadowienia oraz współczynnika korzystania z pasa służebności przesyłu przez przedsiębiorcę przesyłowego; współczynnik korzystania z pasa służebności przesyłu to stopień ingerencji przedsiębiorcy przesyłowego w prawo własności nieruchomości,
- w przypadku braku danych rynkowych współczynnik korzystania z pasa służebności przesyłu przez przedsiębiorcę przesyłowego można przyjąć w wysokości: (i) dla urządzeń podziemnych: ≤ 0,3; (ii) dla urządzeń nadziemnych: ≤ 0,5; (iii) dla urządzeń naziemnych: 1; (iv) dla urządzeń posadowionych w pasach przeznaczonych do przejścia i przejazdu, w tym dróg wewnętrznych: ≤ 0,1; w przypadku urządzeń podziemnych współczynnik korzystania jest mniejszy niż w przypadku urządzeń nadziemnych, co wynika z mniejszego wpływu tych urządzeń na możliwość korzystania z nieruchomości; ustalenie wielkości współczynnika korzystania z pasa służebności przesyłu wymaga indywidualnego podejścia, a zawarte w przepisie wielkości odnoszą się wyłącznie do typowych sytuacji.
Z uzasadnienia rozporządzenia wynika, że przeniesienie kluczowych procedur w powyższym zakresie do rozporządzenia uznano za celowe, biorąc pod uwagę obserwowane w praktyce rozbieżności w podejściu do tego rodzaju wycen.
Nowe regulacje Unii Europejskiej dotyczące elektromobilności
Celem AFIR jest w szczególności zapewnienie wydajnej sieci infrastruktury do celów ładowania lub tankowania pojazdów drogowych wykorzystujących paliwa alternatywne, w tym wodór. AFIR przewiduje, że:
- do końca 2025 roku stacje ładowania elektrycznych pojazdów osobowych i lekkich pojazdów dostawczych powinny być rozmieszczone co najmniej co 60 km wzdłuż bazowej drogowej transeuropejskiej sieci transportowej („TEN-T”); oferowana przez nie moc wyjściowa powinna wynosić co najmniej 400 kW (w tym jeden punkt o mocy 150 kW); do końca 2027 roku moc powinna wzrosnąć do 600 kW (w tym dwa punkty o mocy 150 kW); przewidziano także cele dla sieci komplementarnej sieci TEN-T,
- do końca 2030 roku stacje ładowania elektrycznych pojazdów ciężkich powinny być rozmieszczone co najmniej co 60 km wzdłuż bazowej sieci TEN-T; każda stacja powinna oferować moc wyjściową wynoszącą co najmniej 3600 kW (w tym co najmniej dwa punkty o mocy 350 kW); przewidziano także cele dla sieci komplementarnej TEN-T,
- do końca 2030 roku stacje tankowania wodoru powinny być rozmieszczone co najmniej co 200 km wzdłuż bazowej sieci TEN-T oraz w każdym węźle miejskim,
- w punktach ładowania i tankowania użytkownicy powinni być w stanie ładować lub tankować pojazdy ad hoc płacąc kartami płatniczymi lub zbliżeniowo, a więc bez konieczności posiadania abonamentu,
- operatorzy punktów ładowania lub tankowania powinni zapewnić przejrzystość cen dla klientów.
AFIR jest jednym z elementów pakietu Fit for 55, który zakłada redukcję gazów cieplarnianych o co najmniej 55 proc. do 2030 roku w stosunku do 1990 roku.
AFIR będzie stosowane od 13 kwietnia 2024 roku. AFIR nie wymaga transpozycji do polskiego porządku prawnego i będzie stosowany bezpośrednio.
Zmiana dyrektywy dotyczącej OZE
Elementem pakietu Fit for 55 była, między innymi, rewizja dyrektywy o promowaniu energii ze źródeł odnawialnych.
W październiku przyjęto dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady z 18 października 2023 roku zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001, rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 i dyrektywę 98/70/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do promowania energii ze źródeł odnawialnych oraz uchylająca dyrektywę Rady (UE) 2015/652 („RED III”).
RED III przewiduje:
- zwiększenie do 2030 roku udziału energii ze źródeł odnawialnych w ogólnym zużyciu energii w Unii Europejskiej do 42,5 proc., a dzięki dodatkowemu zobowiązaniu w orientacyjnej wysokości 2,5 proc. nawet do 45 proc.,
- w sektorze transportu:
- cel obejmujący: (i) osiągnięcie 29 proc. udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii do 2030 roku; lub (ii) redukcję intensywności emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 14,5 proc. do 2030 roku,
- zapewnienie łącznego udziału zaawansowanych biopaliw i biogazu oraz paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego (głównie odnawialnego wodoru) w energii dostarczonej do sektora transportu na poziomie co najmniej 1 proc. w 2025 roku i 5,5 proc. w 2030 roku, w tym udziału paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego na poziomie co najmniej 1 punktu procentowego w 2030 roku,
- w przemyśle:
- zwiększenie wykorzystania energii odnawialnej rocznie o 1,6 punktu procentowego,
- do 2030 roku 42 proc. wykorzystywanego wodoru powinno pochodzić z paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego, a do 2035 roku ten udział powinien osiągnąć poziom 60 proc.,
- w sektorze budownictwa:
- zapewnienie udziału energii odnawialnej na poziomie co najmniej 49 proc. (cel orientacyjny),
- zwiększenie wykorzystania energii odnawialnej w ogrzewaniu i chłodzeniu o 0,8 punktu procentowego rocznie do 2026 roku i o 1,1 punktu procentowego w latach 2026-2030,
- uproszczenie procedur administracyjnych dla elektrowni wytwarzających energię odnawialną; proces wydawania zezwoleń w przypadku projektów dotyczących energii odnawialnej realizowanych na obszarach przyspieszonego rozwoju energii ze źródeł odnawialnych nie powinien trwać dłużej niż 12 miesięcy.
Państwa członkowskie będą miały 18 miesięcy na transpozycję przepisów do ustawodawstwa krajowego.
Wykaz inwestycji w sieć dystrybucyjną realizowanych w ramach specustawy przesyłowej
Na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano rozporządzenie dotyczące wykazu inwestycji towarzyszących polegających na przebudowie lub remoncie istniejących linii elektroenergetycznych stanowiących elementy sieci dystrybucyjnej o napięciu równym lub wyższym niż 110 kV. Wymienione w nim inwestycje będą realizowane na podstawie specustawy przesyłowej – ustawy z dnia 24 lipca 2015 roku o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych.
