Objęcie rolników częściową ochroną konsumencką
7 stycznia weszła w życie ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 roku o konsumenckiej pożyczce lombardowej. Przede wszystkim określa ona ramy prawne dla zawierania umów o pożyczkę lombardową z konsumentami, a także wprowadza istotne zmiany w zakresie finansowania osób prowadzących gospodarstwa rolne. Poza aspektami finansowymi, ustawa przewiduje również objęcie ochroną osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników przed niedozwolonymi postanowieniami umownymi, o których mowa w art. 3851 – 3853 Kodeksu cywilnego. Rolnicy, podobnie jak osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, będą mogli więc skorzystać z tzw. kontroli incydentalnej i zakwestionować określone postanowienia jako nieuczciwe warunki umowne. W tym wypadku ochrona nie będzie uzależniona od tego, czy zawierana umowa będzie miała charakter zawodowy dla rolnika, czy nie. Co jednak ciekawe, zmiany nie przewidują rozszerzenia ochrony instytucjonalnej sprawowanej m.in. przez Prezesa UOKiK w tym zakresie.
Konsultacje rozwiązań europejskich
- Obszary przyspieszonego rozwoju OZE
Zmieniona dyrektywa w sprawie odnawialnych źródeł energii (dyrektywa 2023/2413) zobowiązuje państwa członkowskie do wyznaczenia do 21 lutego 2026 roku obszarów przyspieszonego rozwoju OZE dla co najmniej jednego rodzaju odnawialnych źródeł energii. Mając to na względzie, a także postanowienia europejskiego planu działania na rzecz energii wiatrowej, zgodnie z którymi Komisja Europejska ma wydać te wytyczne do kwietnia 2024 roku, KE poddała publicznym konsultacjom kwestię wyznaczania tychże obszarów. Opinie, które obywatele państw członkowskich mogą składać online, są obecnie dość zróżnicowane. Podnoszone są kwestie z jednej strony potrzeby rozwoju odnawialnych źródeł energii, z drugiej – analizy aspektów bezpieczeństwa dla środowiska naturalnego, jak i podatności na zniszczenia wojenne, co pokazał konflikt zbrojny w Ukrainie. Wyrażane są obawy co do lokalizowania takich obszarów na terenach morskich bądź obszarach rolnych, mało zurbanizowanych, gdzie również lokalne zapotrzebowanie na energię jest mniejsze. Konsultacje potrwają do 23 lutego.
- Zwiększenie inwestycji w efektywność energetyczną
Zgodnie ze zmienioną dyrektywą w sprawie efektywności energetycznej, Komisja Europejska winna do 31 grudnia 2024 roku przedstawić państwom członkowskim i uczestnikom rynku wytyczne dotyczące uruchomienia inwestycji prywatnych w zakresie efektywności energetycznej. Podczas prac nad zmianami dyrektywy wskazano, że efektywność energetyczna jest jedną z najbardziej niedoinwestowanych dziedzin w Europie oraz oszacowano, że kwota dodatkowych inwestycji potrzebnych, aby osiągnąć cele efektywności energetycznej do 2030 roku wynosi 165 mld euro rocznie. To minimum dla inwestycji koniecznych, a żeby osiągnąć bardziej ambitne cele, kwota ta powinna być skorygowana znacząco w górę. W tym kontekście istnieje potrzeba zwiększenia wielkości inwestycji prywatnych w efektywność energetyczną, ponieważ środki publiczne dostępne zarówno na szczeblu europejskim, jak i krajowym nie są – i spodziewane jest, że nie będą – wystarczające. Uznano, że istniejące na rynku bariery, przede wszystkim o charakterze gospodarczym, finansowym, operacyjnym i administracyjnym, blokują inwestycje prywatne. Konieczne jest zatem opracowanie odpowiednich i innowacyjnych rozwiązań finansowych.
Wytyczne zostaną przedstawione w formie zalecenia KE z kompleksowymi, szczegółowymi wskazówkami zawartymi w załączniku, prezentując:
- obecną sytuację w zakresie finansowania efektywności energetycznej,
- bariery dla uruchomienia inwestycji prywatnych i czynniki umożliwiające ich uruchomienie,
- opis odpowiednich mechanizmów finansowych i innowacyjnych rozwiązań przewidujących finansowanie służących przyciągnięciu inwestycji prywatnych, w tym istniejących najlepszych praktyk i modeli w poszczególnych państwach członkowskich,
- konkretne wytyczne dla państw członkowskich dotyczące środków w zakresie polityki i finansowania w celu jak najbardziej racjonalnego pod względem kosztów wykorzystania dostępnego publicznego wsparcia finansowego w celu wdrożenia instrumentów finansowych i innowacyjnych systemów finansowania,
- opis istniejących najlepszych praktyk i zestawów narzędzi dla uczestników rynku w celu zwiększenia skali opracowywania projektów w zakresie efektywności energetycznej, rozwiązań w obszarze finansowania i inwestycji,
- konkretne wytyczne dotyczące opracowywania i wdrażania projektów w zakresie efektywności energetycznej i zintegrowanych odnawialnych źródeł energii skierowane do sektora publicznego, przedsiębiorstw i sektora mieszkaniowego.
Zaproszenie do składania opinii w tym zakresie jest aktualne do 26 lutego.
