Segmenty dystrybucji największych polskich grup energetycznych zakończyły 2023 rok stabilnymi wynikami finansowymi pozostając ich kluczowymi biznesami. Z przedstawionych informacji wynika, że grupy nie mają planów wydzielania dystrybucji.
Po zaniechaniu kontynuacji projektu utworzenia Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego, toczy się dyskusja o alternatywie dla tego scenariusza.
Zarazem – chociaż z o wiele mniejszym natężeniem – mówi się nadal o ewentualnym wydzieleniu z grup segmentów dystrybucji. To pokłosie pomysłów zgłaszanych jeszcze przed wyborami parlamentarnymi
z 2023 roku. Do takiej ewentualności odniosły się firmy energetyczne podczas konferencji dotyczących wyników za 2023 rok.
– Dystrybucja jest integralną częścią biznesu PGE. Jesteśmy narodową grupą energetyczną zapewniającą bezpieczeństwo dostaw energii dla polskiej gospodarki i nie wyobrażam sobie, żeby tego rodzaju koncepcja (tj. wydzielenie dystrybucji-autor) była realizowana – skomentował Dariusz Marzec, prezes zarządu PGE.
Dodał, że z punktu widzenia grupy uniemożliwiłoby to jakikolwiek jej rozwój w kolejnych latach i stwierdził, iż wydaje się, że to jest jeden z tych pomysłów, który w żadnym przypadku nie powinien mieć miejsca, jeżeli chodzi o PGE.
– Jeśli chodzi o wydzielenie dystrybucji, o samo wydzielenie operatora, to tego projektu nie ma w Enei i nie rozważamy takiego rozwiązania – powiedział Grzegorz Kinelski, prezes zarządu Enei.
– Dystrybucja to jest perła w koronie naszej firmy. Dystrybucja jest niezbędna do tego, żeby funkcjonować, z drugiej strony jest też niezbędna do tego, żeby tworzyć silny model biznesowy oparty o klientów dystrybucji, o OZE, o magazyny energii. Nie analizujemy, nie planujemy wydzielenia dystrybucji czy jej sprzedaży – poinformował Grzegorz Lot, prezes zarządu Tauron Polska Energia.
Wyniki uzyskane w 2023 roku przez segmenty dystrybucji największych polskich grup energetycznych kontrolowanych przez państwo potwierdziły kolejny raz, że ten regulowany biznes jest stabilny i ma niezmiennie duże znaczenie dla wyników koncernów energetycznych.
Grupa PGE w 2023 roku osiągnęła raportowany zysk EBITDA w wysokości nieco ponad 10 mld zł, co licząc rok do roku oznaczało wzrost o 16 proc. Sam segment Dystrybucji wypracował 3,88 mld zł zysku EBITDA wobec 2,85 mld zł rok wcześniej. Z kolej segment Energetyka Kolejowa, którego częścią biznesu jest także dystrybucja energii elektrycznej, osiągnął w minionym roku (licząc od przejęcia przez PGE spółki PKP Energetyka) około 1,24 mld zł zysku EBITDA.
Dystrybucja miała także duży udział w zysku EBITDA wypracowanym w 2023 roku przez grupę Tauron. Katowicki koncern w minionym roku osiągnął zysk EBITDA na poziomie powyżej 6 mld zł i sięgnął on
6,14 mld zł wobec nieco ponad 4 mld zł rok wcześniej i dystrybucja przyczyniła się do tego w 57 proc.
– Jeśli chodzi o wyniki, niezmiennie naszym najważniejszym, najistotniejszym segmentem jest obszar dystrybucji, który w zeszłym roku miał EBITDA na poziomie ponad 3,5 mld zł. Od wielu lat EBITDA tego segmentu stanowi 60-70 proc. EBITDA grupy w zeszłym roku stanowiła blisko 60 proc. – komentował na konferencji prasowej Krzysztof Surma, wiceprezes zarządu ds. finansów Tauron Polska Energia.
– W dystrybucji mamy do czynienia z jednorazowym zdarzeniem – to jest doszacowanie kosztów strat sieciowych. Gdyśmy ten efekt pominęli, to wyniki dystrybucji rok do roku byłyby bardzo porównywalne – dodał Krzysztof Surma, a w prezentacji grupa przypomniała, że w 2022 roku segment dystrybucji osiągnął nieco ponad 2,9 mld zł zysku EBITDA.
Z kolei obszar Dystrybucja grupy Enea w 2023 roku osiągnął wynik EBITDA na poziomie 1,8 mld zł, co licząc rok do roku oznaczało wzrost o 493,2 mln zł. Enea podała, że to efekt wyższej zrealizowanej marży z działalności koncesjonowanej, przy jednoczesnym wzroście kosztów operacyjnych i spadku wyniku na pozostałej działalności operacyjnej.
Dystrybucja Enei także w znacznym stopniu zbudowała wynik grupy, który w 2023 na poziomie zysku EBITDA wyniósł 6,3 mld zł, notując wzrost rok do roku o ponad 4 mld zł. Stało się tak głównie dzięki dobrym wynikom obszaru Wytwarzanie, co było w znacznej mierze pochodną kontraktów zawieranych w 2022 roku na rok 2023 i rekordowych cen energii, które wtedy występowały na rynku.
Grupa Energa, która jest częścią grupy Orlen, tradycyjnie w największy stopniu wynik na poziomie zysku EBITDA zawdzięczała segmentowi dystrybucji. W 2023 roku skonsolidowany wynik EBITDA grupy Energa wyniósł 2,89 mld zł (2,57 mld zł w roku 2022), a największy udział w tym wyniku miała Linia Biznesowa Dystrybucja – 1,96 mld zł (2,12 mld zł w 2022 roku).
– Negatywny wpływ na wynik EBITDA tej Linii miał ponad czterokrotny wzrost ceny zakupu energii elektrycznej na pokrycie strat sieciowych oraz wyższe o 359 mln zł rok do roku koszty OPEX, co było m.in. efektem inflacji, a także wzrostu płacy minimalnej i wynikającej z tego presji płacowej. Z kolei pozytywny wpływ na wyniki Linii Biznesowej Dystrybucja miał wzrost średniej stawki sprzedaży usługi dystrybucyjnej r/r oraz wzrost przychodów z przyłączy – skomentowała Energa.
W 2023 roku nie zmieniła się pozycja największych dystrybutorów energii elektrycznej pod względem dostaw energii do odbiorców końcowych, aczkolwiek grupa PGE wzmocniła się po przejęciu PKP Energetyka.
W 2023 nadal największym dystrybutorem energii elektrycznej w Polsce był Tauron Dystrybucja, który dostarczył odbiorcom końcowym 49,9 TWh energii elektrycznej (rok wcześniej 51,5 TWh) przy łącznym poziomie dystrybucji tj. razem z dostawami do sąsiedniego OSD i na eksport w ilości 51,3 TWh (rok wcześniej 53,7 TWh).
Tauron podał, że spadek dostaw energii elektrycznej w 2023 roku ogółem
o 2,38 TWh, w tym do odbiorców końcowych o 1,59 TWh, przede wszystkim w grupach taryfowych A oraz C, był efektem redukcji poboru energii elektrycznej wskutek częściowego lub całkowitego zaprzestania produkcji towarów przez odbiorców energii z powodu m.in. spowolnienia gospodarczego oraz realizacji postojów planowych w szerszym niż dotychczas zakresie.
Ponadto, jak znaczył katowicki koncern, na ograniczenie poboru energii w 2023 wpływ miała likwidacja działalności przez część odbiorców w reakcji na istotny wzrost stawek opłat dystrybucyjnych i cen energii elektrycznej oraz szersze wykorzystanie energii z mikroinstalacji.
Grupa PGE w 2023 roku w porównaniu do 2022 roku odnotowała wzrost wolumenu dystrybucji energii co wszakże było efektem przejęcia PKP Energetyka.
– Dwa segmenty, które wykazują nominalnie przyrost to dystrybucja o 1,8 TWh i obrót o 0,4 TWh. Liczby nie kłamią, przyrost rzeczywiście jest, natomiast w warunkach porównywalnych, jeśli pominiemy wolumeny wygenerowane w trzech kwartałach 2023 roku przez PGE Energetykę Kolejową, czyli od kiedy konsolidujemy te wyniki, to obserwujemy spadki odpowiednio o 3 proc. w dystrybucji i 5 proc.
w obrocie – komentował Piotr Sudoł, Dyrektor Pionu Finansów w PGE, podczas konferencji prasowej.
PGE podała, że spadek dostaw energii elektrycznej wystąpił w przypadku odbiorców biznesowych, co tłumaczyła m.in. optymalizacją konsumpcji energii ze względu na wysokie ceny (nie wszyscy odbiorcy byli chronieni) oraz wzrostem konsumpcji z należących do odbiorców źródeł OZE.
– I nie możemy zapomnieć o sytuacji gospodarczej w Polsce. W 2023 roku wzrost PKB wyniósł zaledwie 0,2 proc. i był to chyba drugi najniższy wynik w ciągu trzydziestolecia, co oczywiście przekłada się na biznes, gospodarkę i siłą rzeczy na mniejsze zużycie energii elektrycznej – dodał Piotr Sudoł.
W 2023 roku grupa Energa dostarczyła odbiorcom (dystrybucja) 22,4 TWh energii elektrycznej, co rok do roku oznaczało spadek o 4 proc. Enea Operator w 2023 roku dostarczyła odbiorcom końcowym 20 TWh energii elektrycznej wobec około 20,3 TWh rok wcześniej, notując spadek dostaw dla odbiorców biznesowych i wzrost dostaw dla gospodarstw domowych.
– Delikatny spadek sprzedaży usług dystrybucji trochę powyżej 1 proc. był głównie spowodowany spadkiem sprzedaży usług dystrybucyjnych dla klientów biznesowych. Tutaj w związku ze wzrostem cen energii zaobserwowaliśmy optymalizację zużycia energii, czy pójście w OZE. Natomiast już ostatni kwartał 2023 to wzrost w stosunku do poprzedniego roku – komentował Marek Lelątko, członek zarządu ds. finansowych Enei.
Jakie perspektywy wyników rysują się przed sektorem dystrybucji w 2024 roku? Enea nie podała takich prognoz, ale przedstawiły je grupy PGE i Tauron.
PGE podała, że w 2024 roku spodziewa się poprawy powtarzalnego wyniku EBIDTA segmentu dystrybucji, który w 2023 roku wyniósł około 3,9 mld zł.
PGE wskazała, że spodziewana poprawa wyniku segmentu dystrybucji w 2024 roku będzie wynikała z zatwierdzonej taryfy, która uwzględnia zwrot na zaangażowanym kapitale na poziomie 11,75 proc. (WACC) w efekcie premii z racji realizacji Karty Efektywnej Transformacji Sieci Dystrybucyjnych Polskiej Energetyki i będzie pochodną wzrostu wartości regulacyjnej aktywów (WRA).
– Jeśli chodzi o Energetykę Kolejową też mamy wyższy WACC na 2024. Jest to wzrost też o kilka punktów procentowych, aczkolwiek sam poziom jest niższy niż w PGE Dystrybucja. Natomiast spodziewamy się niższego wyniku z racji niższych przychodów z tytułu opłat przyłączeniowych między 2024 a 2023 rokiem i to jest poziom o 300-400 mln zł mniejszy w 2024 roku wobec 2023 roku – wyjaśniał Piotr Sudoł.
Tauron w 2024 roku w segmencie dystrybucji spodziewa się mniejszego raportowanego zysku EBITDA niż w 2023 roku.
– W segmencie dystrybucji wpływ zmiany doszacowania salda różnicy bilansowanej w 2023 roku był pozytywny dla EBITDA, ale teraz będzie wpływał negatywnie i ta zmiana rok do roku będzie istotna. Natomiast jeśli pominęlibyśmy aspekt tego salda, to tak naprawdę EBITDA rok do roku w segmencie dystrybucji będzie pozytywna. Pozytywnie na EBITDA będzie wpływał wzrost WACC z około 8,5 proc.
w 2023 do 10,5 proc. w 2024 – wskazał Krzysztof Surma.
IRENEUSZ CHOJNACKI