Nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii
Zbliżają się do finału parlamentarne prace nad nowelizacją ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz innych ustaw. Proponowane zmiany dotyczą kilku obszarów istotnych przede wszystkim dla wytwórców produkujących energię elektryczną w OZE. Będą miały jednak również znaczenie dla operatorów systemów elektroenergetycznych.
- Przedłużenie systemu wsparcia do 2047 roku. Główna zmiana to przedłużenie okresu funkcjonowania obecnego systemu wsparcia dla energetyki odnawialnej do 30 czerwca 2047 roku, czyli zarówno prawa do sprzedaży niewykorzystanej energii elektrycznej po stałej cenie albo prawa do dopłaty do ceny rynkowej energii elektrycznej w ramach systemów FIT oraz FIP, jak i obowiązku zakupu energii elektrycznej po stałej cenie albo prawa do dopłaty do ceny rynkowej energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego. Same aukcje OZE będą organizowane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki do 31 grudnia 2027 roku. Warunkiem przedłużenia systemu wsparcia jest wydanie pozytywnej decyzji przez Komisję Europejską o zgodności tego programu ze wspólnym rynkiem. Jednocześnie wprowadzono okres przejściowy, umożliwiający Prezesowi URE organizowanie aukcji do 31 grudnia 2021 roku, bez zgody KE.
- Zmiana zasad rozliczenia przyznanego wsparcia dla instalacji OZE. Istotnie zmieni się również system rozliczenia otrzymywanego wsparcia, tzw. rozliczenie salda otrzymanej pomocy. Jest ono kluczowym elementem systemu wsparcia – jeśli saldo jest ujemne (cena aukcyjna jest wyższa od średniej ceny rynkowej) wytwórca otrzymuje wsparcie finansowe, jeśli dodatnie (cena aukcyjna jest niższa niż średnia cena rynkowa) wytwórca dopłaca do systemu. Nowe zasady mówią o tym, że rozliczenie dodatniego salda będzie się odbywało na zakończenie każdego trzyletniego okresu rozliczeniowego, a nie dopiero po zakończeniu pełnego okresu wsparcia, najczęściej 15-letniego. Sygnały z sektora odnawialnych źródeł energii wskazują, że jest to zmiana postrzegana powszechnie jako niekorzystna, ponieważ dotyczyć będzie wszystkich inwestycji, także tych, które rozpoczęły już produkcję energii elektrycznej.
- Dostosowanie harmonogramu przyłączeniainstalacji OZE do sieci. Doprecyzowany zostanie zakres obowiązków operatorów systemów elektroenergetycznych związanych z dostosowaniem umowy o przyłączenie do sieci w przypadku instalacji OZE, które wygrają aukcję. Poza powiązaniem terminu dostarczenia energii elektrycznej do sieci z terminem rozpoczęcia sprzedaży energii po wygraniu aukcji, na operatorze ciążyć będzie również obowiązek odpowiedniej aktualizacji harmonogram przyłączenia. Odmowa jej dokonania będzie rozpatrywana przez Prezesa URE w drodze decyzji wydawanej w ciągu 30 dni, licząc od dnia wpływu wniosku o rozstrzygnięcie sporu.
- Podwyższenie progu mocowego dla małych instalacji OZE. Zmieni się definicja małej instalacji: instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW i nie większej niż 1 MW, przyłączona do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 150 kW i mniejszej niż 3 MW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest większa niż 50 kW i nie większa niż 1 MW. W konsekwencji instalacje OZE do 1 MW zostaną zwolnione z obowiązku uzyskiwania koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej.
- Moc zainstalowana elektryczna instalacji OZE. W ustawie o OZE znajdzie się definicja mocy zainstalowanej elektrycznej, pod którą ma być rozumiana łączna moc znamionowa czynna (1) zespołu urządzeń służących do wytwarzania energii elektrycznej – zespołu prądotwórczego, podana przez producenta na tabliczce znamionowej, a w przypadku jej braku, moc znamionowa czynna tego zespołu określona przez jednostkę posiadającą akredytację Polskiego Centrum Akredytacji – w przypadku instalacji OZE wykorzystującej do wytwarzania energii elektrycznej biogaz lub biogaz rolniczy oraz (2) generatora, modułu fotowoltaicznego lub ogniwa paliwowego podana przez producenta na tabliczce znamionowej w przypadku innych instalacji OZE.
- Przekazywanie danych dotyczących prosumentów i spółdzielni energetycznych. Zmodyfikowany zostanie obowiązek operatora systemu dystrybucyjnego związany z przekazywaniem sprzedawcy danych pomiarowych dotyczących prosumenta. Zamiast tak jak dotychczas przekazywania danych pomiarowych obejmujących godzinowe ilości energii elektrycznej wprowadzonej i pobranej z sieci dystrybucyjnej przez prosumenta energii odnawialnej po wcześniejszym sumarycznym bilansowaniu ilości energii wprowadzonej i pobranej z sieci dystrybucyjnej z wszystkich faz dla trójfazowych mikroinstalacji, operator będzie przekazywał sprzedawcy dane pomiarowe obejmujące godzinowe ilości energii elektrycznej wprowadzonej do i pobranej z sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej przed sumarycznym bilansowaniem i po sumarycznym bilansowaniu ilości energii wprowadzonej do i pobranej z sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej z wszystkich faz. Takie rozwiązania przyjęto też dla członków spółdzielni energetycznej.
- Obowiązki sprawozdawcze wobec KOWR Zniesiony zostanie obowiązek operatora systemu dystrybucyjnego przekazywania Dyrektorowi Generalnemu Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) w terminie 14 dni informacji dotyczących wytwórców energii elektrycznej z biogazu rolniczego w mikroinstalacji lub wytwórców biogazu rolniczego przyłączonych do sieci, odłączonych od sieci lub zmianie ich danych. Ma to na celu zmniejszenie obciążeń sprawozdawczych nałożonych na operatorów. Jednocześnie uzupełniono zakres półrocznych sprawozdań przekazywanych Dyrektorowi Generalnemu KOWR przez tych operatorów o informacje o lokalizacji i rodzaju mikroinstalacji oraz jej mocy zainstalowanej elektrycznej albo rocznej wydajności instalacji OZE przyłączonych do sieci operatora. Ten obowiązek będzie miał zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań składanych za półrocze następujące po półroczu, w którym ustawa wejdzie w życie.
- Członkostwo w spółdzielni energetycznej. Nowelizacja doprecyzowuje również, że członkiem spółdzielni energetycznej może być wyłącznie podmiot, którego instalacja jest przyłączona do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej.
Nowelizacja ustawy regulującej budowę elektrowni wiatrowych
- Złagodzenie wymagań odległościowych. Trwają konsultacje projektu nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych. Przyjęta w 2016 roku, wprowadziła bardzo rygorystyczny wymóg minimalnej odległości pomiędzy elektrowniami wiatrowymi a budynkami mieszkalnymi, zgodnie z tzw. zasadą 10 h – minimalna odległość nie mogła być mniejsza niż 10-krotność wysokości elektrowni wiatrowej. Jej wejście w życie zahamowało rozwój energetyki wiatrowej, co było niekorzystne z punktu widzenia celów klimatycznych, które przyjęła na siebie Polska. Dlatego też zdecydowano się na podjęcie prac zmierzającym do liberalizacji tych obostrzeń i oddanie większego władztwa w zakresie wyznaczania lokalizacji elektrowni wiatrowych poszczególnym gminom w ramach procedury planistycznej, tj. dotyczącej uchwalenia lub zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP), opracowanego dla elektrowni wiatrowej. Gminy w MPZP będą mogły określać mniejszą niż 10h odległość elektrowni wiatrowej od budynku mieszkalnego, mając na uwadze zasięg oddziaływań elektrowni wiatrowej. Projekt zakłada, że bezwzględną minimalną odległością, której nie można zmniejszyć, będzie 500 m. Podstawę dla określania wymaganej minimalnej odległości od zabudowań mieszkalnych stanowić będą wyniki przeprowadzonej prognozy oddziaływania na środowisko (w ramach której analizuje się m.in. wpływ emisji hałasu na otoczenie i zdrowie mieszkańców) sporządzanej dla projektu MPZP. W ustawie ma się znależć obowiązkowa procedura konsultacji publicznych poprzedzająca wprowadzenie zmian do MPZP dopuszczających lokalizację elektrowni wiatrowych. Ma ona na celu dostarczenie mieszkańcom okolicy, w której potencjalnie znajdowałyby się elektrownia wiatrowa, informacji m.in. o:
- planowanym zakresie inwestycji, w tym wysokości elektrowni wiatrowej;
- szczegółach i kolejnych etapach procedury planistycznej (mającej na celu ulokowanie elektrowni w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego) oraz uprawnieniach przysługujących w tym zakresie mieszkańcom;
- szczegółach i kolejnych etapach procedury środowiskowej (określenie oddziaływania na środowisko i określenie szczegółowych warunków lokalizacji inwestycji) oraz uprawnieniach przysługujących mieszkańcom.
Sektor energetyki wiatrowej wiąże duże nadzieje z nowelizacją, co dla operatorów systemów elektroenergetycznych oznacza też więcej wniosków o wydanie warunków przyłączenia elektrowni wiatrowych lokalizowanych na podstawie nowych, łagodniejszych przepisów.
2.Serwisowanie elektrowni wiatrowych Projekt nowelizacji wprowadza dodatkowe obowiązki dotyczące czynności technicznych istotnych dla zapewnienia bezpieczeństwa eksploatacji elementów elektrowni wiatrowych. Będą one realizowane przez, mające certyfikat Urzędu Dozoru Technicznego (UDT), wyspecjalizowane techniczne serwisy komercyjne. Prezes UDT ma co pięć lat certyfikować oraz weryfikować kompetencje i zasoby takiego serwisanta, biorąc pod uwagę m.in. posiadany personel, jego kompetencje i uprawnienia do wykonywania określonych czynności serwisowych. Utworzony ma zostać rejestr podmiotów mogących świadczyć tego typu usługi serwisowe, a Prezes URE zyska kompetencje do weryfikacji, czy eksploatujący elektrownię wiatrową korzysta z usług certyfikowanego serwisu.
